Sübedey
Subutay (Moğolca: Сүбээдэй / Sübe'edei, Sübütei, Farsça: سوبداى بهادر Sūbdā'ī bahādur, Çince: 速不台 ya da 速別額台; 1176 - 1248), Cengiz Han ve Ögeday'ın önde gelen stratejisti ve generali idi.
Orta Asya'da Tuva Türklerinden olan Sübedey, stratejik zekasından dolayı Cengiz Han'ın ailesinden olmadan Cengiz Han'a en yakın isim haline geldi. Legnica savaşı ile Alman ve Polonyalı şövalyelerden oluşan o dönemin güçlü meydan ordusunu, sekizde biri oranında asker sayısıyla bozguna uğratıp at üstündeki muharebe taktikleri sayesinde halen askeri kitaplarda bir dahi olarak yer almaktadır. Tarihteki hiçbir komutanın alamadığı kadar toprak ele geçirdiği 20'den fazla sefer yönetmiştir. İmgeleme(hayal etme) ve deneyim gerektiren stratejiler uygulayarak zafer kazanmıştır. Birbirinden 500 km uzakta olan orduların hareketlerini gayet olağan bir şekilde eşgüdümlü kılabiliyordu. Çoğunlukla düşman ordusunu muhabereyi kabul etmeden önce zayıf bir konuma düşürecek manevralar yapıyordu. En çok Macaristan ve Polonya ordularını aralarında yaklaşık bin dört yüz kilometre bulunan birliklerle ikişer günde yok ettiği çok iyi düşünülmüş muharebe planıyla hatırlanmaktadır. Cengiz Han'ın Moğolistan'a, Kuzey Çin'e ve Orta Asya'ya yaptığı seferlere yardım etmiştir.
Tarihte yetenek, taktik ve Cengiz Han'a bağlılık açısından Cengiz Han'ın ve Moğol İmparatorluğu'nun en seçkin generallerinden biri sayılır. Kendi zamanındaki pek çok başarılı saldırıya/işgale komuta etmiştir.
Ayrıca bakınız
| |||||||||||||||||||
