Rus Devrimi (1917)

Ayrıca bakınız: Rus Devrimi (1905)

1917 Rus Devrimi
Bolşeviklerin ve Kızıl Ordu'nun Kızıl Meydan'daki yürüyüşü
Tarih 1917 Bölge Rusya Sonuç Çarlık rejiminin son bulup Bolşeviklerin yönetimi ele alması. Geçici Rus Hükümeti'nin kurulması ve Rus İç Savaşı
Taraflar
Rusya İmparatorluğu, Geçici Rus Hükümeti	Bolşevik Parti Sivil halk
Komutanlar ve liderler
II. Nikolay Aleksandr Kerenski	Vladimir Lenin

Rus Devrimi, 1917 yılında Rusya'da yaşanan ve Çarlık otokrasisinin yıkılıp yerine Sovyetler Birliği'nin kurulmasıyla sonuçlanan devrimlerin genel adı. Şubat 1917'de (Gregoryen takviminde Mart) yaşanan ilk devrimde Çarlık yönetimine son verilmiş ve siyasi egemenlik Geçici Hükümet'e bırakılmıştır. Aynı yılın Ekim ayında gerçekleşen ikinci devrim ise Geçici Hükümet'i ortadan kaldırmış ve bir Bolşevik (Komünist) hükümeti kurmuştur.

Şubat Devrimi (Mart 1917) etkisini daha çok St Petersburg çevresinde hissettirmiştir. Yaşanan karmaşadan yararlanan İmparatorluk parlamentosu (Duma) üyeleri yönetimi ele almış ve Geçici Rus Hükümeti'ni kurmuşlardır. Yaşanmakta olan devrimi durduramayacağını düşünen askeri yönetimin boş bulunması Geçici Hükümet'in egemenliğini sağlamlaştırmıştır. Radikal sosyalist oluşumların önderlik ettiği Sovyetler başlangıçta Geçici Hükümet'i desteklemişler, ancak daha sonra hükümetin aldığı kararlarda söz sahibi olmak ve halk hareketini denetlemek gibi ayrıcalıklar istemişlerdir. I. Dünya Savaşı'nın Ruslar için en olumsuz dönemine rastlayan Şubat Devrimi orduyu başkaldırıya hazır durumda bırakmıştır.

Geçici Hükümet'in ülke yönetimini elinde bulundurduğu ve Sovyetlerin oluşturduğu ulusal ağın alt düzey halk kitleleri ve politik solun desteğini arkasına aldığı dönem çifte güç dönemi olarak adlandırılmaktadır. Bu karmaşa dönemi birçok isyan ve çatışmayı içinde barındırmıştır. Geçici Hükümet'in Almanya'ya savaş ilan etmesi üzerine Bolşevikler ve diğer sosyalist gruplar bu kararın geri çekilmesi için harekete geçmişlerdir. Bolşevikler kendilerine bağlı işçi gruplarından önce Kızıl Muhafızlar'ı, daha sonra ise Kızıl Ordu'yu yaratmışlardır.^[1]

Ekim Devrimi'nde (Gregoryen takviminde Kasım) Vladimir Lenin önderliğindeki Bolşevik parti ve işçi Sovyetler St Petersburg'daki Geçici Hükümet'i ortadan kaldırmışlardır. Bolşevikler birçok hükümet biriminde yönetimi ele almış ve olası sorunları aceleyle bastırabilmek amacıyla Çeka'yı kurmuşlardır. Bolşevik önderlik, savaşı bitirmek üzere Almanya'yla Brest-Litovsk Antlaşması'nı imzalamış (Mart 1918), ancak "Kızıl" (Bolşevik) ve "Beyaz" (Bolşevik karşıtı) gruplar arasında patlak veren iç savaş ülkeyi yeniden karışıklığa sürüklemiştir. Böylece devrim, SSCB'ye giden yolu açarken Moskova ve St Petersburg dışındaki kentlerde ulusal azınlıklar yer değiştirmeye başlamış ve egemenliği ele geçiren köylüler toprakları yeniden paylaştırmaya başlamışlardır.

Ayrıca bakınız

• Şubat Devrimi
• Ekim Devrimi
• Arthur Ransome
• John Reed
  • Ten Days that Shook the World
• Jacob Schiff

Notlar

1. Orlando Figes, A Peoples Tragedy, s. 370