Anarşist komünizm
Siyaset serisinden |
Komünizm |
---|
Kavramlar
Diyalektik materyalizm
Marksist ekonomi Tarihsel materyalizm Artı değer Üretim biçimi Sınıf mücadelesi Sınıfsız toplum Proleter enternasyonalizm İşçi öz-yönetim Dünya devrimi |
Yönleri
|
Çeşitleri
Marksizm
Marksizm-Leninizm Troçkizm Maoizm Luxemburgizm Titoizm Stalinizm Castroizm Guevarizm Hocaizm Juche Sol komünizm Konsey komünizmi Anarşist komünizm Dini komünizm Hıristiyan komünizm Avrupa komünizmi Dünya komünizmi Devletsiz komünizm Ulusal komünizm İlkel komünizm Bilimsel komünizm |
Uluslararası
|
İlgili kavramlar
Antikapitalizm
Antikomünizm Soğuk Savaş Komünizmin eleştirileri Komünist parti kurallarına eleştiriler Proletarya diktatörlüğü Sol siyaset Yeni Sınıf · Yeni Sol Tasfiyecilik Sosyalizm Sosyalist ekonomi Sosyalist vatanseverlik Kapitalist yolcular Kızıl siyasi üs Öncü parti Devrimci durum Parti genel çizgisi Dünya işçileri, birleşin! Savaşa Hayır, Ancak Sınıf Savaşı Komünizmin 20 yılı |
Eserler
|
Anarşist komünizm; komünist anarşizm, anarko komünizm ya da liberter komünizm veya komünalizm olarak da bilinir. Kapitalizmin ancak toplumsal bir devrimle ortadan kalkacağını ve bunun da sınıf eksenli bir mücadeleyle gerçekleşeceğini savunur. Anarşist komünistler sosyalist akımların aksine komünal hayat düzenine erişebilmek için sosyalist devrimi ve devletin proleterya tarafından ele geçirilmesini değil, doğrudan kömün hayata geçilmesi gerektiğini savunur. Marksistlerden farklı olarak devrimden sonra iktidarın devletin tekelinde toplanmasına karşı çıkar. Bunun devlet iktidarına sahip olanlar ve olmayanlar arasında ayrışmaya yol açacağını, iktidara sahip olanların yozlaşacağını ve toplumun çıkarına göre davranmak yerine iktidarlarını koruma, kuvvetlendirme yoluna gideceklerini savunur. Anarşist komünistler bunun yerine tüm kararların toplumun tamamının katılımıyla alınmasını savunur.
Aynı zamanda devrimci örgütlenme modeli konusunda da marksist ve burjuva partilerden farklılaşır. Toplumun tabandan örgütlenmesini savunduğu gibi devrime giden süreçte anarşist komünizmi savunan bir örgütün de hiyerarşik olmaması, içinde herhangi bir otorite barındırmamasını savunur.
Tarihsel Gelişim
Anarşist komünizm fikri 1870’lerde, kollektivist modelin eleştiri süreciyle beraber gelişti.
Anarşizm, Uluslararası Emekçiler Birliği (IWPA veya I. Enternasyonal, 1864-72) içinde doğmuş ve gelişmiştir. İlk anarşistler genelde kolektivistlerdi; Enternasyonal içinde Marx tarafından savunulan biçimiyle “komünizme” karşıydılar. Kolektivizm, bir iş yerinde çalışan işçilerin üretim araçlarını ele geçirmesi ve onları beraberce idare etmesini öngörüyordu.
Anarşist komünizm, sadece emek araçlarının ortaklaştırılmasının yeterli olmadığını, aynı zamanda emeğin ürünlerinin de toplumun tamamı için ortaklaştırılması ve “Herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacı kadar” ilkesi doğrultusunda dağıtılması gerektiğini vurguluyordu.
1880’de, Jura Federasyonu konferansında, (temel olarak Fransızca konuşan İsviçre Jura’sının anti-otoriter emekçiler federasyonu), ilk defa anarşist bir konferans ekonomik örgütlülük olarak komünizme sıcak bakılmış oldu. İtalyan devrimci Carlo Cafiero bu konferansta komünist tezleri şöyle savunmuştur: “Bir kimse komünist olmadan anarşist olamaz. Gerçekten de, sınırlamaya dair en ufak bir ipucu, otoriterliğin tohumlarını taşıyacaktır. Ve bunu seri bir şekilde türeyen kanunlar, mahkemeler ve jandarma olmaksızın düşünemeyiz. Komünist olmak durumundayız çünkü kolektivist safsatayı anlayamayan insanlar, Reclus ve Kropotkin arkadaşların da belirttiği gibi komünizmi kusursuz bir şekilde kavrayıp benimseyebilirler. Komünist olmak zorundayız çünkü bizler anarşistiz, çünkü anarşi ve komünizm devrimin iki asıl ilkesidir.”
Komünizm, hem üretimi ve dağıtımı hem de toplumsal olarak üretilen serveti ortaklaştırmamız gerektiğini söyleyen öğretidir. Komünizm, yerine dünya çapında sınıfsız bir toplumun alacağı sınıflı sistemin ve ücretli köleliğin kaldırılmasını hedefler. Anarşist komünistlerin düşüncelerine göre, gerçek komünizmin tek hedefi devletin yıkılmasıdır; çünkü devlet, egemenlik ve sınıf hükümdarlığı üzerine kurulu politik örgüttür.
Anarşist/komünist eylemciler
- Peter Kropotkin
- Nestor Makhno
- Errico Malatesta
- Carlo Cafiero
- Emma Goldman
- Ursula Kroeber Le Guin
- Mihail Bakunin
- Buenaventura Durruti
- Noam Chomsky
- Jacque Fresco
- Murray Bookchin
Kaynakça
- About Anarchism, Nicolas Walter, Freedom Press.
- Carlo Cafiero, Anarchy and Communism (report to the Jura Federation’s Congress of 1880).
- Anarşizm - Anarşiden Anarşizme (MS.300-1939), Robert Graham, Versus Kitap, Mayıs 2007
- Anarşizm Bir Düşünce ve Hareketin Tarihi, George Woodcock, Kaos Yay., Ocak 1997
Dış bağlantılar
- Anarşist Komünist dergi Proleter Teori A
- Toprak ve Özgürlük Kooperatifi
- Anarşizm.org
- Liberter Komünistlerin Örgütsel Platformu
- Nestor Mahno ve Ukrayna İsyanı
- Anarşist Komünizm
- Devrimci Hareketin İnşaası
- Devrimci Anarşist Faaliyet
- Lise Anarşist Faaliyet