Hatay Devleti
Hatay Devleti État du Hatay دولة هتاي | ||||
| ||||
| ||||
Ulusal marş İstiklâl Marşı | ||||
Fransız mandası altındaki Suriye haritasında turuncu (kuzeybatı) gösterilmiş Hatay Devleti/İskenderun Sancağı. | ||||
Başkent | Antakya | |||
Dil(ler) | Türkçe (resmî), Fransızca, Arapça | |||
Yönetim | Cumhuriyet | |||
- Devlet Başkanı | Tayfur Sökmen | |||
- Başbakan | Abdurrahman Melek | |||
- Meclis Başkanı | Abdülgani Türkmen | |||
Yasama organı | Hatay Devleti Millet Meclisi | |||
Tarihi | ||||
- Bağımsızlık | 7 Eylül 1938 | |||
- Türkiye'ye ilhak | 29 Haziran 1939 | |||
Yüzölçümü | ||||
- 1938 | 4700 km2 | |||
Nüfus | ||||
- 1938 | 234379 | |||
Yoğunluk | 49.9 /km2 | |||
Para birimi | Suriye lirası, daha sonra Türk lirası | |||
Türk tarihi |
İlk Çağ
Orta Çağ
Yeni Çağ
Yakın Çağ
|
Hatay Devleti (Fransızca: État du Hatay, Arapça: دولة هتاي Devlat Hatay), İskenderun Sancağı'nın 7 Eylül 1938'de bağımsızlığını ilan etmesi ile kurulmuş olan Türk devleti. 29 Haziran 1939 günü devletin yasama organı olan 22 üyesi Türk olan 40 üyeli Hatay Devleti Millet Meclisi'nin aldığı karar gereği Türkiye'ye katılmış ve Hatay ili olmuştur.
1937'de Milletler Cemiyeti kararıyla Hatay sorununun çözümü için kurulmuştur. Devletin kuruluşu Hatay Millet Meclisi'nin 2 Eylül 1938 tarihli kararıyla ilan edilmiştir. Devlet başkanlığına Tayfur Sökmen, meclis başkanlığına Abdülgani Türkmen, başbakanlığa ise Abdurrahman Melek seçilmiştir. Devletin resmî dili Türkçe, ikinci dili ise Fransızca olmuştu ancak Arapça eğitim veren okullar Arapça eğitime devam edeceklerdi. Kuruluş taslağında iç işlerinde bağımsız olarak düşünülmüş; dış ilişkiler, mali ilişkiler, gümrüklerin ve toprak bütünlüğünün Fransa ve Türkiye tarafından denetim ve güvence altına alınmasına karar verilmişti.
Bütün karar ve yürütme organları Türk nüfusunun yönetiminde olan devletin statü gereği Fransız Suriye mandasına olan bağımlılığı sorun yaratıyordu. Bu nedenle, aşama aşama gerçekleştirilen değişikliklerle Türkiye'ye bağlanmaya doğru giden Hatay, II. Dünya Savaşı'nın yaklaşması nedeniyle Fransa'nın da ısrarcı olamamasından ve Fransa'nın Türkiye ile savaşmayı göze alamamasından yararlanarak 29 Haziran 1939'da meclisinin aldığı karar doğrultusunda Türkiye'ye katıldı.
Popüler kültürde
Hatay Devleti, Indiana Jones: Son Macera filminde geçmekte ve filmde Kutsal Kâse'nin Hatay sınırlarında olduğu iddia edilmektedir.
Galeri
- Temsil heyeti: soldan sağa Cemil Yurtman (Adliye), Cemal Baki (Maliye), Abdurrahman Melek (Başbakan), Kemal Alpar (Nafia, Ziraat), Faik Türkmen (Maarif, Sıhhat, Kültür)
- Bir Hatay Devleti pulu.
Koordinatlar: 36°25′49″K 36°10′27″D / 36.43028°K 36.17417°D