Nâzım Hikmet

Nâzım Hikmet Ran
Doğum Nâzım Hikmet
15 Ocak 1902[1]
Selanik, Osmanlı
Ölüm 3 Haziran 1963 (61 yaşında)
Moskova, Rusya SFSC, SSCB
Takma ad Güzel Yüzlü Şair · Mavi Gözlü Dev
Meslek
Etnik köken Baba tarafından Türk; anne tarafından Alman, Fransız, Gürcü ve Polonyalı[2][3][4]
Vatandaşlık Osmanlı (1902-1922)
Türk (1922-1951)[5]
Polonya (1951-)[6]
Türk (2009-)[7]
Dönem Cumhuriyet Dönemi
Edebî akım Bağımsız
İmza

Nâzım Hikmet Ran ya da kısaca Nâzım Hikmet (15 Ocak 1902[1] – 3 Haziran 1963), Türk şair, oyun yazarı, romancı ve anı yazarı. "Romantik komünist"[8] ve "romantik devrimci"[9] olarak tanımlanır. Siyasi düşünceleri yüzünden defalarca tutuklanmış ve yetişkin yaşamının büyük bölümünü hapiste ya da sürgünde geçirmiştir. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır.

Yasaklı olduğu yıllarda Orhan Selim, Ahmet Oğuz, Mümtaz Osman ve Ercüment Er adlarını da kullanmıştır. İt Ürür Kervan Yürür kitabı Orhan Selim imzasıyla çıkmıştır.[10] Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir.[11][12]

Şiirleri yasaklanan ve yaşamı boyunca yazdıkları yüzünden 11 ayrı davadan yargılanan Nazım Hikmet, İstanbul, Ankara, Çankırı ve Bursa cezaevlerinde 12 yılı aşkın süre yattı.[12] 1951 yılında Türk vatandaşlığından çıkarıldı; ölümünden 46 yıl sonra, 5 Ocak 2009 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile bu işlem iptal edildi.[12] Mezarı Moskova'da bulunmaktadır.

Yaşam öyküsü

Heybeliada Bahriye Mektebi'nde öğrenciyken

Nâzım Hikmet 15 Ocak 1902'de Selanik'te doğdu.[1]

İlk şiiri Feryad-ı Vatanı 3 Temmuz 1913'te yazdı.[13] Aynı yıl Mekteb-i Sultani'de ortaokula başladı. Bir aile toplantısında denizciler için yazdığı bir kahramanlık şiirini Bahriye Nazırı Cemal Paşa'ya okuyunca çocuğun Bahriye Mektebine gitmesine karar verildi.[14] 25 Eylül 1915'te Heybeliada Bahriye Mektebi'ne girdi, 1918'de 26 kişi içinden 8. olarak mezun oldu.[14] Karne değerlendirmelerinde zeki, orta derecede çalışkan, elbisesine özen göstermeyen, sinirli ve ahlakî tavırları iyi bir öğrenci görülmektedir.[14] Mezun olduğunda dönemin okul gemisi Hamidiye gemisine güverte stajyer subayı olarak atandı. 17 Mayıs 1921'de aşırıya kaçan halleri bulunduğundan ordu ile ilişiği kesildi.[14]

Nazım Hikmet, 1920'de arkadaşı Vâlâ Nureddin ile Milli Mücadele'ye katılmak üzere ailesinden habersiz Anadolu'ya geçti, Bolu'da öğretmenlik yaptı. Daha sonra Batum üzerinden Moskova'ya giderek Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi’nde siyasal bilimler ve iktisat okudu. 1921'de gittiği Moskova’da devrimin ilk yıllarına tanık oldu ve komünizm ile tanıştı. 1924'te Moskova'da yayınlanan ilk şiir kitabı 28 Kanunisani sahnelendi. O yıl Türkiye'ye dönerek Aydınlık Dergisinde çalışmaya başladı, ancak dergide yayınlanan şiir ve yazılarından dolayı on beş yıl hapsi istenince tekrar Sovyetler Birliği'ne gitti. 1928’de Af Kanunundan yararlandı ve Türkiye'ye döndü. Bu defa Resimli Ay dergisinde çalışmaya başladı. 1938'de yirmi sekiz yıl hapis cezasına çarptırıldı. 12 sene tutuklu kaldı. Barışseverler Cemiyeti'nin kuruluşunda yer aldı. 12 sene süren tutukluluktan sonra askere alınacağı ve öldürüleceği endişesiyle 1950 yılında Stalin yönetimindeki Sovyetler Birliği'ne giden Nazım, 25 Temmuz 1951 tarihinde Bakanlar Kurulunca Türk vatandaşlığından çıkarılmasının ardından, büyük dedesi Mustafa Celaleddin Paşa (Konstantin Borzecki)'nın memleketi olan Polonya'nın vatandaşlığına geçerek Borzecki soyadını aldı.[15] 3 Haziran 1963 tarihinde ise, Nâzım Hikmet geçirdiği bir kalp krizi neticesinde 61 yaşında hayata gözlerini yumdu.

Ailesi

Nâzım Hikmet, annesi Celile Hanım ve kız kardeşi Samiye ile

Babası, Matbuat Umum müdürlüğü ve Hamburg Şehbenderliği yapmış olan Hikmet Bey, annesi Ayşe Celile Hanım'dır. Celile Hanım piyano çalan, resim yapan, Fransızca bilen bir kadındır. Celile Hanım, bir dilci ve eğitimci de olan Hasan Enver Paşa'nın kızıdır. Hasan Enver Paşa, Polonya'dan 1848 Ayaklanmaları sırasında Osmanlı İmparatorluğu'na göç eden ve Osmanlı vatandaşı olunca Mustafa Celalettin Paşa adını alan Konstantin Borzecki'nin (Lehçe: Konstanty Borzęcki, d. 1826 - ö. 1876) oğludur. Mustafa Celaleddin Paşa Osmanlı Ordusu'nda subay olarak görev yapmış ve Türk tarihi üzerine önemli bir eser olan "Les Turcs anciens et modernes" (Eski ve yeni Türkler) kitabını yazmıştır. Celile Hanım'ın annesi ise Alman kökenli Osmanlı generali Mehmet Ali Paşa'nın yani Ludwig Karl Friedrich Detroit'in kızı olan Leyla Hanım'dır. Celile Hanım'ın kız kardeşi Münevver Hanım, şair Oktay Rifat'ın annesidir.

Babası Hikmet Bey, Selanik'te, Hariciye Nezareti'nde (Dışişleri Bakanlığı) çalışan bir memurdur. Diyarbakır, Halep, Konya ve Sivas valilikleri yapmış olan Nâzım Paşa'nın oğludur. Mevlevi tarikatından olan Nâzım Paşa aynı zamanda bir özgürlükçüdür. Kendisi Selanik'in son valisidir. Hikmet Bey henüz Nâzım'ın çocukluğunda memuriyetten ayrılır ve ailece Halep'e, Nâzım'ın dedesinin yanına giderler. Orada yeni bir iş ve hayat kurmaya çalışırlar. Başarısız olunca İstanbul'a gelirler. Hikmet Bey'in İstanbul'daki iş kurma denemeleri de iflasla neticelenir ve hiç hoşlanmadığı memuriyet hayatına geri döner. Fransızca bildiği için yeniden Hariciye'ye atanır.

Üslubu ve başarıları

İlk şiirlerini hece ölçüsü ile yazmaya başladı ancak içerik bakımından diğer hececilerden farklıydı. Şiirsel gelişimi arttıkça hece ölçüsü ile yetinmemeye ve şiiri için yeni formlar aramaya başladı. Sovyetler Birliği'nde yaşadığı ilk yıllar olan 1922 ile 1925 arasında bu arayış doruğa çıktı. Hem içerik hem de biçim bakımından dönemindeki şairlerden farklıydı. Hece ölçüsünden ayrılarak Türkçenin vokal özellikleri ile ahenk oluşturan serbest ölçüyü benimsedi. Mayakovski ve fütürizm taraftarı genç Sovyet şairlerinden esinlendi.

Şiirlerinden birçoğu Fikret Kızılok, Cem Karaca, Fuat Saka, Grup Yorum, Ezginin Günlüğü, Zülfü Livaneli gibi sanatçılar ve gruplar tarafından bestelendi. Ünol Büyükgönenç tarafından özgün bir şekilde yorumlanmış olan küçük bir kısmı ise 1979'da "Güzel Günler Göreceğiz" ismiyle kaset olarak çıktı. Birkaç şiiri ise Yunan besteci Manos Loizos tarafından bestelendi. Ayrıca bazı şiirleri Yeni Türkü'nün eski üyesi Selim Atakan tarafından da bestelenmiştir.

UNESCO'nun ilan ettiği 2002 Nâzım Hikmet yılı için besteci Suat Özönder "Şarkılarda Nâzım Hikmet" adlı bir albüm hazırladı. Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığının katkılarıyla, Yeni Dünya plak şirketi tarafından hayata geçirildi.

Davaları ve sürgün

Nâzım Hikmet, Çankırı Cezaevi'nde
Nâzım Hikmet, Bursa Cezaevi'nde

1925 yılından başlamak üzere şiirleri ve yazıları yüzünden birçok kere yargılandı. 1938 yılında orduyu ayaklanmaya kışkırtmaya çalıştığı gerekçesiyle 28 yıl dört ay hapis cezasına çarptırıldı. İstanbul, Ankara, Çankırı ve Bursa cezaevlerinde 12 yılı aşkın kaldı. Bursa cezaevinde kaldığı yılları anlatan Mavi Gözlü Dev adlı film 2007 yılında vizyona girmiştir. 1950 yılında bir af yasasıyla salıverildi. Ancak sürekli izlendiği ve çürüğe ayrıldığı halde 48 yaşında yeniden askerlik yapmaya çağrılması ve öldürüleceği yolundaki duyumlar üzerine yurtdışına kaçtı. 17 Haziran 1951 tarihinde Bakanlar Kurulu tarafından Türk vatandaşlığından çıkarılmasına karar verildi. Sovyetler Birliği'nde Moskova yakınlarındaki yazarlar köyünde ve daha sonra da eşi Vera Tulyakova (Hikmet) ile Moskova'da yaşadı. Memleket dışında geçirdiği yıllarda Bulgaristan, Macaristan, Fransa, Küba, Mısır gibi Dünya memleketlerini dolaştı, buralarda konferanslar düzenledi, savaş ve emperyalizm karşıtı eylemlere katıldı, radyo programları yaptı. Budapeşte Radyosu ve Bizim Radyo bunlardan bazılarıdır. Bu konuşmaların bir kısmı bugüne ulaşmıştır.

Davaları

Ölümü ve sonrası

3 Haziran 1963 sabahı saat 06:30'da gazetesini almak üzere ikinci kattaki dairesinden apartman kapısına yürümüş ve tam gazetesine uzanırken geçirdiği kalp krizi sonucunda ölmüştür. Ölümü üzerine Sovyet Yazarlar Birliği salonunda yapılan törene yerli yabancı yüzlerce sanatçı iştirak etmiş ve tören siyah beyaz olarak kaydedilmiştir. Ünlü Novodeviçi Mezarlığı'nda (Новодевичье кладбище) gömülüdür. Mezar taşı siyah bir granitten olup meşhur şiirlerinden biri olan rüzgâra karşı yürüyen adam figürü taş üzerinde ebedileştirilmiştir.

Şair Nâzım Hikmet'in 2008 yılının ilk günlerinde, eşi Piraye'nin torunu Kenan Bengü tarafından Piraye'nin evrakları arasında “Dört Güvercin” adında bir şiiri ve üç adet tamamlanmamış roman taslağı bulundu.[16]

Yeniden Türk vatandaşlığına alınması

2006 yılında Bakanlar Kurulunun Türk vatandaşlığından çıkarılmalar ile ilgili yeni bir düzenleme yapması gündeme geldi. Yıllardır tartışılmakta olan Nâzım Hikmet'in Türk vatandaşlığına yeniden kabul edilmesi yolu açılmış gibi gözükmesine rağmen Bakanlar Kurulu bu düzenlemenin sadece yaşamakta olanlar kişiler için düzenlendiğini ve Nâzım Hikmet'i kapsamadığını belirterek bu yöndeki talepleri reddetti.[17] Dönemin İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, İçişleri Komisyonu'nda "Tasarıda, şahsa bağlı hak olduğu için bizzat müracaat etmesi gerekir. Arkadaşlarım da olumlu şeyler belirttiler, komisyonda görüşülür, bir karar verilir" dedi.[18]

2009 yılının 5 Ocak Günü "Nâzım Hikmet Ran'ın Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkartılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu kararının yürürlükten kaldırılmasına ilişkin önerge" Bakanlar Kurulu'nda imzaya açıldı. Nâzım Hikmet Ran'a yeniden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığının iade edilmesine ilişkin bir kararname hazırladıklarını ve bu teklifin imzaya açıldığını ifade eden Hükümet Sözcüsü Cemil Çiçek, 1951 yılında vatandaşlıktan çıkartılan Ran'ın yeniden Türk vatandaşı olmasına ilişkin önerinin Bakanlar Kurulu'nca oylanarak kabul edildiğini söyledi.[19]

Bakanlar Kurulu'nun 05.01.2009 tarihinde aldığı bu karar, 10.01.2009 tarihinde Resmî Gazete'de yayınlandı ve Nâzım Hikmet Ran, 58 yıl sonra yeniden Türk vatandaşı oldu.[20]

Eserleri

Ölümünden önce yayımlananlar

  • Dağların Havası (Osmanlıca, 1925)[21]
  • Güneşi İçenlerin Türküsü (1928)
  • 835 Satır (1929)
  • Jokond ile Si-Ya-U (1929)
  • Varan 3 (1930)
  • 1 + 1 = 1 (1930)
  • Sesini Kaybeden Şehir (1931)
  • Gece Gelen Telgraf (1932)
  • Benerci Kendini Niçin Öldürdü? (1932)
  • Bir Ölü Evi yahut Merhumun Hanesi (1932)
  • Kafatası (1932)
  • Orman Cücelerinin Sergüzeşti (1932)
  • Unutulan Adam (1934)
  • Portreler (1935)
  • Taranta Babu'ya Mektuplar (1935)
  • Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı (1936)
  • İt Ürür Kervan Yürür (1936, Orhan Selim adıyla)
  • Milli Gurur (1936)
  • Sovyet Demokrasisi (1936)
  • Alman Faşizmi ve Irkçılığı (1936)
  • Kurtuluş Savaşı Destanı (1937)
  • Yeşil Elmalar (1938)
  • La Fontaine'den Masallar (1949)

Ölümünden sonra yayımlananlar

  • Saat 21-22 Şiirleri (1965)
  • Enayi (1965)
  • Ferhad ile Şirin (1965)
  • İnek (1965)
  • İstasyon (1965)
  • Kan Konuşmaz (1965)
  • Şu 1941 Yılında (1965)
  • Yolcu (1965)
  • Yaşamak Hakkı (1966)
  • Dört Hapishaneden (1966)
  • Bu Bir Rüyadır (1966)
  • Ocak Başında (1966)
  • Rubailer (1966)
  • Sabahat (1966)
  • Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim (1966)
  • Memleketimden İnsan Manzaraları (1966-1967)
  • Allah Rahatlık Versin (1967)
  • Evler Yıkılınca (1967)
  • İnsanlık Ölmedi ya (1967)
  • Yusuf ile Menofis (1967)
  • Cezaevinden Memet Fuat'a Mektuplar (1967)
  • Kemal Tahir'e Mapushaneden Mektuplar (1968)
  • Kuvâyi Milliye (1968)
  • Sevdalı Bulut (1968)
  • Yeni Şiirler 1951-1959 (1969)
  • Son Şiirleri 1959-1961 (1969)
  • Bursa Cezaevinden Vâ'Nû'lara Mektuplar (1970)
  • İlk Şiirleri 1913-1927 (1971)
  • Demokles'in Kılıcı (1974)
  • Faşizm Sınıflar ve Emperyalizm (1975)
  • Nâzım ile Piraye (1975)
  • Aydınlıkçı Yazar Aydınlıkçı Şair (1976)
  • Yazılar (1976)
  • İvan İvanoviç Var mıydı Yok muydu? (1985)
  • Çeviri Hikâyeler (1987)
  • Her Şeye Rağmen (1990)
  • Kadınların İsyanı (1990)
  • Kör Padişah (1990)
  • Tartüf-59 (1990)
  • Yalancı Tanık (1990)
  • Hikâyeler (1991)
  • Konuşmalar (1991)
  • Masallar (1991)
  • Sanat, Edebiyat, Kültür, Dil (1991)
  • Yatar Bursa Kalesinde (1991)
  • Yazılar 1924-1934 (1991)
  • Yazılar 1935 (1991)
  • Yazılar 1936 (1991)
  • Yazılar 1937-1962 (1991)
  • Piraye'ye Mektuplar 1 (1998)
  • Piraye'ye Mektuplar 2 (1998)
  • Sanat ve Edebiyat Üstüne (1998)
  • Nâzım Hikmet Şarkıları (2001)
  • Bizim Radyoda Nâzım Hikmet (2002)
  • Bütün Şiirleri (2007)
  • Henüz Vakit Varken Gülüm (seçme şiirler, 2008)
  • Öteki Defterler (2008)
  • Çankırıdan Piraye'ye Mektuplar (2010)
  • Büyük İnsanlık (kendi sesinden şiirler, 2011)

Senaryo: Mümtaz Osman adıyla:

  • Karım Beni Aldatırsa,
  • Fena Yol,
  • Söz Bir Allah Bir,
  • Cici Berber,
  • Milyon Avcıları,
  • Aysel Bataklı Damın Kızı,
  • Leblebici Horhor Ağa,
  • Kıskanç.

Ercüment Er adıyla:

  • Kızılırmak Karakoyun.

Yönetmen:

  • Düğün Gecesi-Kanlı Nigar (kısa film),
  • İstanbul Senfonisi (kısa film),
  • Bursa Senfonisi (kısa film),
  • Cici Berber (Muhsin Ertuğrul ile),
  • Güneşe Doğru (1937).

Bestelenmiş Şiirleri

Kaynakça

  1. 1 2 3 "YAŞAM ÖYKÜSÜ". Web sitesi. Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı. 6 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150706035757/http://www.nazimhikmet.org.tr:80/yasam_oykusu.asp. Erişim tarihi: 15 Ocak 2014.
  2. ↑ http://issuu.com/huseyinenol/docs/vera_tulyakova_hikmet_-_naz__m-la_s/210?e=0
  3. ↑ Vera Tulyakova Hikmet, Nâzımʾla söyleşi, Cem Yayınevi, 1989, p. 257.
  4. ↑ Hikmet Akgül, Nâzım Hikmet: siyasî biyografi, Çiviyazilari, 2002, p. 50.
  5. ↑ "3/13401 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı". T.C. Resmî Gazete (7885). 15 Ağustos 1951. http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/7885.pdf. Erişim tarihi: 29 Aralık 2016. "[...] [K]omünizmi yaymak maksadını güden neşriyatiyle Sovyet Hükü­metinin verdiği hizmeti ifa etmekte olan mâruf komünist Nâzım Hikmet Ran'ın [...] Türk vatandaşlığından çıkarılması; [...] 1312 sayılı kanunun 10 uncu maddesine göre, Bakanlar Kuru­lunca 25/7/1951 tarihinde kararlaştırılmıştır."
  6. ↑ "Nazım Hikmet'in sözleri kitapları ve hayatı". Radikal.com.tr. 28 Nisan 2014. http://www.radikal.com.tr/hayat/nazim-hikmetin-sozleri-kitaplari-ve-hayati-1178783/. Erişim tarihi: 29 Aralık 2016. "[...] Türkiye vatandaşlığından çıkarılmasının ardından, büyük dedesi Mustafa Celaleddin Paşa (Konstantin Borzecki)'nın memleketi olan Polonya'nın vatandaşlığına geçerek Borzecki soyadını aldı."
  7. ↑ "2009/14540 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı". T.C. Resmî Gazete (27106). 10 Ocak 2009. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/01/20090110-5.htm. Erişim tarihi: 29 Aralık 2016. "Nazım Hikmet Ran’ın Türk vatandaşlığından çıkarılmasına ilişkin 25/7/1951 tarihli ve 3/13401 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının yürürlükten kaldırılması; [...] Bakanlar Kurulu’nca 5/1/2009 tarihinde kararlaştırılmıştır."
  8. ↑ Saime Goksu, Edward Timms, Romantic Communist: The Life and Work of Nazim Hikmet, St. Martin's Press, New York ISBN 0-312-22247-5
  9. ↑ Selected poems, Nazim Hikmet translated by Ruth Christie, Richard McKane, Talat Sait Halman, Anvil press Poetry, 2002, p.9 ISBN 0-85646-329-9
  10. ↑ Ntv Tarih
  11. ↑ Ansiklopedi AnaBritannica, Cilt 16, Sf. 429
  12. 1 2 3 "Nâzım'sız 47 yıl". http://www.ntvmsnbc.com/id/25102457/. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013.
  13. ↑ "İlk Şiirler Şiirler 8". 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150210005515/http://alisveris.yapikredi.com.tr/tanim.asp?sid=K0GGDE8EJ5PF6L4ICX41. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013.
  14. 1 2 3 4 Nâzım Hikmet Bahriye Mektebi öğrencisi
  15. ↑ Hikmet Ülkücü Olsaydı, Cengiz Çelik, Ortadoğu
  16. ↑ Nâzım Hikmet’in son sürprizi! NTV, 3 Ocak 2008
  17. ↑ Nâzım'ın vatandaşlığı AKP'ye takıldı Radikal, 19 Mayıs 2006
  18. ↑ TBMM İÇİŞLERİ KOMİSYONU TBMM.gov.tr. 26 Nisan 2006. Erişim: 25 Nisan 2012.
  19. ↑ Bakanlar kurulu kararı Resmi Gazete'de yayınlandı, İhlas Haber Ajansı, Erişim tarihi: 2 Haziran 2016
  20. ↑ Nâzım Hikmet'e vatandaşlığı iade edilecek Habertürk, 6 Ocak 2009
  21. ↑ NTV Tarih Nazım’ın ilk kitabını buldu, ntvmsnbc, 2 Temmuz 2010. 27 Aralık 2011 tarihinde erişildi.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Nazım Hikmet Ran
Şiir
1+1=1 - 835 Satır - Benerci Kendini Niçin Öldürdü - Dört Hapisaneden - Jokond ile Sİ - YA - U - Kuvayi Milliye - Memleketimden İnsan Manzaraları - Rubailer - Saat 21-22 Şiirleri - Sesini Kaybeden Şehir - Varan 3
Roman
Kan Konuşmaz (1965) - Yeşil Elmalar (1965) - Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim (1966)
Oyun
Allah Rahatlık Versin - Bir Ölü Evi - Bu Bir Rüyadır - Demokles'in Kılıcı - Enayi - Evler Yıkılınca - Ferhad ile Şirin - Her Şeye Rağmen - İnek - İnsanlık Ölmedi Ya - İstasyon - İvan İvanoviç Var mıydı Yok muydu? - Kadınların İsyanı - Kafatası - Kör Padişah - Ocak Başında - Sabahat - Tartüf - 59 - Unutulan Adam - Yalancı Tanık - Yolcu - Yusuf ile Menofis
Mektup
Cezaevinden Memet Fuat'a Mektuplar - Kemal Tahir'e Mapusaneden Mektuplar - Nazım ile Piraye
Yazılar
İt Ürür Kervan Yürür (1936)1 - Alman Faşizmi ve Irkçılığı (1936) - Milli Gurur (1936) - Sovyet Demokrasisi (1936)
Masal
La Fontaine'den Masallar (1949)2 - Sevdalı Bulut (1967)
Diğer
1Orhan Selim adıyla 2Ahmet Oğuz Saruhan adıyla
This article is issued from Vikipedi - version of the 1/9/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.