Tofalar
| Toplam nüfus | |
|---|---|
| 800 (2010) | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
 Rusya Federasyonu |
761 (2010)[1] |
 Ukrayna | 18 (2001)[2] |
| Diller | |
| Tofaca, Rusça | |
| Din | |
| Şamanizm | |
| İlgili etnik gruplar | |
| Duhalar, Toju Tuvaları, Tubalar, Tuvalar | |
Tofalar (Tofaca Тоъфа) eski literatürde Karagaslar olarak da bilinirler. Tofalar'a, To'fa,Topa, Toha adları da söylenegelmiştir. Sibirya'nın İrkutsk Oblastı'nda yaşayan Türk halkıdır. Sibirya Türkleri arasında sayılır.Köken, dil ve kültürleri Tuva'nın doğusu ile benzemektedir. Çok eskiden Tuvadan ayrılmış Tuba Türkleri sanılmaktadır. Bilindiği üzere Türk dilinde f harfi kullanılmamaktadır. Bu yüzden bu ad yabancı olanlar tarafından söylenmiş ve Toba kelimesinden bozmadır.
Ekim Devriminden önce Tofalar göçebe halklardandır ve devrim sonrası Sovyet hükümeti tarafından yerleşim alanları değiştirildi. Genç Tofalar Sovyet okullarında eğitim görüp Rusça öğrendiler ve kültürel gelenekleri yasaklandı[3]. 2002 nüfus sayımına göre Rusya'da 837 Tofalar bulunmaktadır.
Etimoloji ve geçtiği yerler
Çin kaynaklarında Türkçe konuşan ve Türk soylu kavimler, "Topa" olarak adlandırılmıştır. [4] Günümüzde tarihi Türk topluluklarının göçüp devlet kurduğu bazı yer adları benzerlik taşır. Hindistan'ın Ceharkehend (Jharkhand) eyaletinin Hazaribag ilçesinin küçük yerleşim birimlerinden birinin adı Topa olarak geçer. Tuoba adı da Çin'in kuzeyinde bir bölge adı olarak geçmiştir.[5].
Nüfus
Rusya nüfus sayımlardında Tofaların nüfusu 1926 - 2002 yılları arasında şu şekildedir. Bu nüfus sayımı içinde Ruslar tarafından soykırıma uğrayan Tofalar dahil edilmemiştir.:
- 1926 — 417 kişi
- 1959 — 586 kişi
- 1970 — 620 kişi
- 1989 — 722 kişi
- 2002 — 837 kişi
Literatür
- Тофалары // Сибирь. Атлас Азиатской России. — М.: Топ-книга, Феория, Дизайн. Информация. Картография, 2007. — 664 с. — ISBN 5-287-00413-3
- Тофалары // Народы России. Атлас культур и религий. — М.: Дизайн. Информация. Картография, 2010. — 320 с. — ISBN 978-5-287-00718-8
- Рассадин В. И. Особенности традиционной материальной культуры саянских оленеводов-тофаларов// Этнологические исследования: Сб. ст. Вып.1. — Улан-Удэ: Изд-во БНЦ СО РАН, 2000. — С.131-148.
- Рассадин В. И. Словарь тофаларско-русский и русско-тофаларский/ Тоъфа-орус — орус-тоъфа сооттары: Учеб. пособие для учащихся средних школ. — СПб.: Дрофа, 2005. — 296 с.
- Рассадин В. И. Тофалары// Тюркские народы Восточной Сибири. — М.: Наука, 2008. — С. 262—333.
Dış bağlantılar
- 1 2 3 4 5 "Всероссийская перепись населения 2010 года". 2011-08-24 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/61A5NPQzz.
- ↑ State statistics committee of Ukraine - National composition of population, 2001 census (Ukrainian)
- ↑ http://www.ulkuocaklari.org.tr/tofa-turkleri.html
- ↑ Dilaver Cebeci, Türk'e Dair. s. 12
- ↑ http://openlibrary.org/b/OL13544334M/Recherches_sur_les_parlers_T%27o-pa_(5e_si%C3%A8cle_apr%C3%A8s_J.C.),