Foça
Foça | |
— İlçe — | |
İzmir'de yeri | |
İzmir'in yeri | |
Foça'dan bir görünüm | |
Koordinatlar: 38°40′K 26°46′D / 38.667°K 26.767°D | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | İzmir |
Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
Yönetim | |
- Kaymakam | Niyazi Ulugölge [1] |
- Belediye başkanı | Gökhan Demirağ (CHP) |
Yüzölçümü | |
- Toplam | 228 km2 (88 mi2) |
Rakım [2] | 10 m (33 ft) |
Nüfus (2015)[3] | |
- Toplam | 28,647 |
- Kır | - |
- Şehir | 28,647 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İnternet sitesi: Foça.gov |
Foça (Yunanca: Φώκαια, "Phocaea"), İzmir'in kuzeyinde yer alan bir sahil ilçesidir. Kent Antik Çağda bir İyon yerleşimi olarak ortaya çıktığında denizde yaşayan foklardan dolayı Phokaia adını almış, günümüze Foça olarak gelmiştir.
Tarihçe
Foça adalarında yaşayan foklardan adını alan Phokaia, Aiollar tarafından MÖ 11. yüzyılda kuruldu. O zamanlarda en önemli İyonya'nin yerleşim yerlerinden biri olan Phokaia'de İyon yerleşimi MÖ 9. yüzyıl da başlamıştır. Tarihte usta denizci olarak bilinen Phokaialılar, ayrıca mühendislikteki gelişmişlikleri ve başarıları ile Ege, Akdeniz ve Karadeniz'e de birçok sayıda koloni kurmuşlardır. Foçalılar'ın tarihte bilinen kurmuş olduğu önemli kolonilerden bazıları: Karadeniz'deki Amysos (şimdiki Samsun); Çanakkale Boğazı'ndaki Lampsakos (şimdiki Lapseki); Midilli Adası'nda Methymna (şimdiki Molyvoz); ve Avrupa'daki Elea -şimdiki Velia- (İtalya); Alalia (Korsika); Massalia -şimdiki Marsilya- (Fransa) bunlardan bazılarıdır.
Ayrıca Phokaialılar İyonya'da, doğal altın-gümüş karışımı kullanarak "elektron" sikkeyi tarihte ilk defa bastıranlardan biri olarak bilinmektedirler. Elbette bu medeni ilerleme o zamanın birçok uygarlıklarını da etkilemiş ve onları Anadolu'ya çekmiştir. Cenevizliler şimdiki Yenifoça'yi ilk kuranlardandır.
Foça sırasıyla tarihte; 13. yüzyılda Çaka Bey tarafından alinarak Çaka Bey'in yönetimine, daha sonra ise Saruhanoğulları Beyliği'nin yönetimine geçmiştir. 1455'te ise Osmanlı Padişahı II. Mehmed, büyük fetihten sonra Foça'yı alarak Osmanlı topraklarına dahil etmiştir.
Bu gibi medeniyetliklere ve topluluklara merkez oluşturduğu icin Foça önemli bir arkeolojik merkez haline gelmiştir. 1953 yılında başlayıp ve günümüze kadar aralıksız devam edip gelen kazılarda, Helenistik döneminden kalan tiyatro, Athena Tapınağı ve Kutsal Alanı, Liman Kutsal Alanı (Kibele'ye ait olduğu düşünülmekte) ile Pers Anıt Mezarı (Foça'nın 7 km doğusundaki "Taş Ev" olarak bilinen) ortaya çıkarılmıştır. Bahse konu Pers Anıtı; bölgeyi MÖ 492 yılında istila eden Ahamenid-Pers Ordusu komutanları için bir anıt olarak yapılmış; daha sonra mezar, ağıl, gözetleme noktası, mola yeri gibi amaçlar için kullanılmıştır. Anıt; Anadolu' da bulunan ender Pers yapılarından birisidir.
Nüfus
1893 yılında nüfusun çoğunluğunu Osmanlı tebası dışındaki yabancılar oluşturmaktaydı.
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1965[4] | 11.793 | 2.953 | 8.840 |
1970[5] | 11.784 | 3.323 | 8.461 |
1975[6] | 13.185 | 4.829 | 8.356 |
1980[7] | 16.505 | 6.576 | 9.929 |
1985[8] | 19.197 | 9.035 | 10.162 |
1990[9] | 25.222 | 12.057 | 13.165 |
2000[10] | 36.107 | 14.604 | 21.503 |
2007[11] | 30.549 | 13.257 | 17.292 |
2008[12] | 29.018 | 25.581 | 3.437 |
2009[13] | 30.779 | 27.074 | 3.705 |
2010[14] | 44.500 | 40.592 | 3.908 |
2011[15] | 32.476 | 28.629 | 3.847 |
2012[16] | 32.141 | 27.987 | 4.154 |
2013[17] | 32.534 | 32.534 | veri yok |
2015[18] | 28.647 | 28.647 | veri yok |
Belediye başkanları
Belediye başkanları, partileri ve aldıkları oy oranları | |||
---|---|---|---|
Yıllar | Belediye Başkanı | Parti | Oy oranı (%) |
2014 | Gökhan Demirağ | Cumhuriyet Halk Partisi | 42.05 |
2009 | Gökhan Demirağ | Cumhuriyet Halk Partisi | 60.09 |
2004 | Gökhan Demirağ | Cumhuriyet Halk Partisi | 44.13 |
1999 | Ali İlçan | Cumhuriyet Halk Partisi | 29.56 |
1994 | Ahmet Nihat Dirim | Sosyaldemokrat Halkçı Parti | 41.80 |
1989 | Ahmet Nihat Dirim | Sosyaldemokrat Halkçı Parti | 53.70 |
1984 | Serdar Mersin | Anavatan Partisi | 32.24 |
1977 | Mehmet Reha Midilli | Cumhuriyet Halk Partisi | 62.93 |
Etkinlikler
Foça'da çok uzun zamandan beridir yapılan festivaller son yıllarda ayrı bir boyut alarak uluslararası düzeye taşınmıştır. 2004 yılından günümüze kadar yapılan festivaller artık Uluslararası Foça Festivali olarak bilinir. Genelde üç gün devam eden festivaller birçok ünlüyü ve ziyaretçileri Foça'ya getirmektedir.
Turistik mekanlar
Foça çeşitli dönemlerden pek çok tarihi ve turistik gezi yerlerine sahiptir. Osmanlı döneminden kalma 1455 tarihli Fatih Sultan Mehmet'in yaptırdığı ve Kanuni Sultan Süleyman'ın tekrar inşa ettirdiği Foça Fatih Camii ve Foça Kayalar Camii bunlar arasındadır.
Homeros'un bahsettiği Siren Kayalıkları Foça'da yer almaktadır. Ona göre oradan gecen denizciler için bu kayalıklar birçok rivayetlere konu olmuştur çünkü Foça kıyıları irili ufaklı birçok adanın serpilmiş görüntüsüne sahiptir.
Foça, Türk Riviera'sı olarak bilinen Mersin, Antalya dan başlayıp İzmir'e kadar uzanan bölgenin içinde bulunmaktadır. Bu da birçok yerli ve yabancı turistler için onu mavi tur ve diğer gezilere durak yapmaktadır. Foça'nın denizi çok berrak ve temizdir ve halka açık plajı bulunmaktadır. Ayrıca pek çok dalış noktası ile İzmir ilindeki gözde dalış sporu duraklarından biridir
Akdeniz foku
Foça, sayıları giderek azalan akdeniz fokunun yaşam alanlarından biridir. Ayrica akdeniz fokları kentte her yıl yaz aylarında duzenlenen festivallerin de önemli bir sembolu haline gelmistir. Bu sevimli Foça fokuna Merkez Bankası 1996 yılında özel hatıra parası bastırmıstır.[19]
Foça'da soylarını tükenmekten korumak amacıyla devletin ve üniversitelerin arastırma merkezleri mevcuttur. Avlanılmasi kesinlikle yasak olan fokun balıkcılar tarafından da cok defa korunuldugu bilinmektedir.
İzmir de doğal kalmış ilçelerden biridir. Taş evleri mevcuttur. Sadece yaz değil kışında gelen turist sayısı da fazladır. Foça'da yılın büyük bölümünde Poyraz esdiğinden çok temiz ve bol oksijenli havası vardır.
Eğitim
Foça'da devletin ve hayırsever vatandaşların katkıları ile kurulan 4 tane ilköğretim okulu, Anadolu Lisesi, Lise, Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liseleri ile Dokuz Eylül Üniversitesinin Turizm Fakültesi bulunmaktadır. Okuma-yazma orani %95 uzerindedir.
Sağlık
Foça'da İlçe merkezinde bir adet devlet hastanesi bulunmakta olup kış aylarında belli branşlarda haftanın belli günlerinde uzman hekim gelmekte, nüfusun çok arttığı yaz döneminde ise her branştan hekim bulunmaktadır. Hastanenin acil servisi 24 saat hizmet vermekte ve gerektiğinde ağır hastalık geçirenler İzmir merkezdeki hastanelere ambulans ile sevk edilmektedirler. Bunun yanında Yenifoça, Gerenköy, Ilıpınar ve Bağarası'nda aile sağlığı merkezleri ve yine Yenifoça'da 112 acil istasyonu ile Foça Devlet Hastanesi'nin polikliniği bulunmaktadır.
Kaynakça
- ↑ http://www.foca.gov.tr/
- ↑ http://www.yerelnet.org.tr/ilceler/ilce_belediye_koordinat.php?ilceid=198659
- ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6XDI2q9rF. Erişim tarihi: 22 Mart 2015.
- ↑ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bspoq2nl. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtnWGvcQ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btq3aeJB. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtufBw1x. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btwj7yKW. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtyMchfP. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0UyXta. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu209gxs. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3nVSQR. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuD1h3Ox. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuFbZCgl. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGuy9WN. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxkK12b. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ↑ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUw3npf. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ↑ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- ↑ Akdeniz Foku Hatıra Parası
Dış bağlantılar
|
|