Hakan

Başlığın diğer anlamları için Hakan (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Hakan, Türk ve Moğol devlet geleneğinde imparatorlara verilen unvandı. Bazı Türk dillerinde Hagan olarak da söylenir. Moğollar Kağan derler. Birleşmiş hanlıklardan veya krallıklardan oluşan ülkeyi, bir topluluğu veya bir boyu yöneten kişi. Kralların kralıdır. Türk tarihinde yer alan Karahan devletine diğer uluslar Hakanya adını vermişlerdir. Kelime, soy ve soyluluk anlamları içerir. Han sözcüğü ile bağlantılıdır.^[1]

Hakan Türk devletlerindeki hükümdarlar tarafından kullanılan unvanlardan birisidir. "Hakan", "Kağan" sözcüğünün ses değişimi oluşan bir sözcüktür (han-kağan=hakan). Bu bağlamda Tanhu gibi imparatorluk anlamları kazanmış bir sözcüktür. Türk, Moğol ve Tatar "büyük-hanları" için, "hükümdarlar hükümdarı" anlamında kullanılan bir san.^[2] ve Afrasyab'a verilen ungun'dur.

Hakan unvanını diğer Türkçe unvanlardan ayıran en önemli özellik ise Türk tarihi'nin İslam döneminde kullanımının devam etmesidir. Hilafet sonrasında bile Osmanlı padişahları "Hakan" unvanını kullanmakta ısrar etmiş ve Türk devlet kültürü içerisinde unvan yaşamını sürdürmüştür.^[3][4][5]

Kaynakça

1. Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt
2. TDK BSTS / Tarih Terimleri Sözlüğü 1974
3. http://akademikperspektif.com/2014/08/26/osmanli-sultanlarinin-unvanlari-ve-egemenlik-kavrami
4. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=HAKAN
5. https://tr.m.wikisource.org/wiki/Kanuni_Sultan_Süleyman’ın_Kral_Fransuva’ya_fermanı