Kaşkaylar
| Toplam nüfus | |
|---|---|
| 2.500.000 (2007 tahmini) - 3.500.000[1] | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
 İran | 2.500.000[2] |
| Diller | |
| Kaşkayca, Farsça | |
| Din | |
| Şii İslam[3] | |
Kaşkaylar [qaʃqaːʔiː] (Farsça: قشقائی Qashqāī), Güneydoğu İran'ın Fars Eyaleti'nde özellikle Şiraz çevresinde yaşayan ve hala ağırlıklı olarak göçebe bir Türk halkıdır. Azerbaycanlılardan sonra İran'daki en kalabalık Türk grubudur.
Göç rotaları yazın Şiraz'ın yaylaları (yaylak) ile kışın Basra Körfezi'nin ovaları (kışlak) arasındaki 480 - 1.000 km'lik bir alandır.
Başlıca Kaşkay tayfaları
- Amele (5.397 aile, 450 yerleşik)
- Derre Şuri (Tuzlu Vadi)(5.265 aile)
- Seş Beyli (6 bey) (4.350 aile)
- Farsimadan (1.505 aile)
- Keşkölli (5.512 aile): Büyük ve Küçük Keşkölli olarak ikiye ayrılır:
- Büyük Keşkölli (Keşkuli Bozorg) (4.862 aile, çoğu yerleşik)
- Küçük Keşkölli (Keşkuli Kuchik) (650 aile)
Daha az sayıdaki kabileler:
- Qaracha (430 aile)
- Rahimli (370 aile)
- Safi Khanli (335 aile)
Din
Kaşkaylar Şiilerin 12 İmam inancını benimsemiştir .
Dil
Konuştukları dil Kaşkaycadır. Konar göçer yaşadıkları için dilleri İran'daki diğer Türkler kadar Farsça'dan etkilenmemiştir. Kendi aralarında Kaşkayca konuşurlar, fakat Farsça eğitim dili olduğu için hemen hemen herkes Farsça da konuşur.
Yerleşim Bölgeleri
Zagros Dağları'nın etekleri boyunca uzanan bölgede yaşarlar. Yerleşik olanlar Şiraz, Firuzabad, Feraşbend, Kazerun, Abade ve Semirom gibi şehirlerdedir.
Hayat Tarzı
Kaşkay erkekleri at binme ve çobanlık yetenekleriyle bilinirler. Tipik bir şapkaları vardır. Kaşkay kadınları kat kat renkli etekler (üç etek) parlak tunikler ve eşarplar giyerler. Halı dokumadaki ustalıklarıyla bilinirler. Göç yolları üzerindeki doğal bitkilerden ve böceklerden elde ettikleri doğal boyaları ve koyunlarının yününü kullanarak çok renkli ve özgün halılar dokurlar. İran'daki diğer kadınların aksine, konakladıkları yerlerde geleneksel çador giymezler. 1979 devriminden bu yana şehirlere geldiklerinde çador giymek durumundadırlar.
Tanınmış Kaşkay Türkleri
- İsmail han Kaşkay — Kaşkay elinin elhanı.
- Emanallah kara Beygi — farsimdan tayfasından olan şair;
- Efsane Cahangiri — hanende;
- Teymür Gördani — büyük keşkölli tayfasindan olan şair;
- Habiballah Gerginpur —
- Hüsrev han Kaşkay —
- Davud Hüseyin Ağayi Keşkölli — büyük keşkölli tayfasından olan şair;
- Furud Gərginpur —
- Mezun Kaşkayi — şair;
- Mirza Cahangir han Kaşkay —
- Nasir Kaşkayi —
- Yusif Kaşkayi — kaşkayların tanınmış el şairi
- Mirali Kaşkay - akademik
Kültürel etkiler
Nissan Motors 2006'da çıkardığı modeline kaşkay kabilesine atfen Qashqai adını verdi.[4] Tasarımcılar alıcıların da göçebe ruhlu olacağına inanıyorlar.
Kaynakça
- ↑ Ппроект ETHEO, Языки народов мира :Азербайджанский язык (Azerbaijani language)
- ↑ Ethnologue
- ↑ Bethany World Prayer Center
- ↑
- The Qashqais of Iran, Çalışma Notları, Prof. Iraj Bashiri, 2002
Dış bağlantılar
- www.qashqai.net Kaşkaylarla ilgili detaylı bilgilerin olduğu İngilizce site
- "Qashqai" on the Encyclopedia Iranica İran Ansiklopedisi'nin Kaşkay maddesi
- Guide to Qashqai rugs Kaşkay kilimleri ve dokumalar için kaynak site
- İran'daki Türkler - Video