Genel grev

1918-1919 Alman Devrimi başında Almanya'da "Vorwärts"'ta yayımlanan bir genel grev ilanı.
Serisinin parçası
İşçi

Genel grev, bir şehir, bölge ya da ülkede, nitelik veya nicelik olarak önem taşıyan bir topluluk tarafından yapılan bir hak arama etkinliğidir. Genel grevlerin, siyasi, ekonomik veya bunların her ikisini birden içeren hedefleri olabilir. Bir genel grevin, kendi akış hızını kazanması veya katılanların ya da destekleyenlerin sempatileriyle gelişmesi olasıdır.

İşyerlerindeki çalışanların çoğunluk oluşturan kısmının ya da hayati önem taşıyan üretim araçlarını kontrol altında tutanların bir genel greve katılışı ve değişik toplulukların tümünü içermesi, genel grevin karakteristik bir özelliğidir. Sanayide bazı genel grevler dönemsel olarak belirli sektörlerde uygulanmıştır. Örneğin 1934 Tekstil İşçileri grevi gibi. 1934 Minneapolis genel grevinde ise, değişik meslek gruplarından binlerce çalışanın, esnaf ve sendikaların, kamyon sürücülerinin direnişine destek verdiği ve dayanışma amaçlı grev yaptıkları gözlemlenmektedir.

Genel grev dünyada kimi ülkelerde serbest kimi ülkelerde yaaktır. Türkiye'de ise kanunlar çerçevesinde ancak toplu menfaat uyuşmazlıkları neticesinde taraflar arasında anlaşma sağlanamazsa greve gidilebilir, fakat genel grev, dayanışma grevi, siyasi grev vb. yasaktır. Ayrıca belirli yerlerde grevin her türlüsü yasaktır.[1]

Türk hukukunda genel grev yasağı, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 54. maddesinin 7. fıkrasında düzenlenmişken 2010 yılında yapılan Anayasa değişiklikleri ile söz konusu hüküm yürürlükten kaldırılmıştır.

Sendikal açıdan genel grev

Genel grevler ancak sendikalı işyerlerinde oluşturulabilmekle birlikte, dünya işçi hareketleri geçmişinde sendikasız çalışanların da genel greve gittikleri görülmektedir. Bir genel grevin ön koşullarının oluşması sonucunda direnişin yaygınlaşması, çalışanların sendikal örgütlenmelerinin gerekliliğini getirmektedir.

Tarihte genel grev

İlk genel direniş M.Ö. 494-287'de antik Roma'da görüldü.[2] 19 ve 20 yüzyılın başlarında, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Avustralya gibi ülkelerde sanayinin gelişmesiyle birlikte işçilerin örgütlenmeleri de arttı. İlk örgütlü genel grev 1842 yılında İngiltere’de yapıldı. Çalışanların 10.000 imzalı hak ve özgürlükler bildirgesi, mecliste reddedilince, İngiltere'de 500.000 işçiyi kapsayan bir genel grev başladı. Politik istek içermeyen bu eylem sonucunda, işçi maaşlarında düzelme ve 10 saatlik çalışma hakkı elde edildi.[3] Mayıs 1968 Fransa direnişi, en çok çalışanın katıldığı (11 milyon) ve en uzun süren, neredeyse tüm yaşamı felce uğratan genel grev olmuştur.[4]

Önemli genel grevler

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Komünist deyişbilim ve terminoloji
Felsefe ve politikalar
(Marksist)
Ekonomik ve sosyolojik
(Marksist ekonomi)
Komünist
(Marksist-Leninist / Stalinist)
Troçkizm
  • Deforme işçi devletleri
  • Yozlaşmış işçi devleti
  • Sosyal devrim
  • Yeni sınıf
  • Kalıcı devrim
  • Bürokratik kolektivizm
Maoizm
Anarşizm
Antikomünist terminoloji

Kaynakça

  1. ↑ Algun ÇİFTER. "Yasal Grev ve Unsurları" (Türkçe). İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi. http://www.iticu.edu.tr/yayin/dergi/d5/M00070.pdf. Erişim tarihi: 29.05.2012.
  2. ↑ Wikipedia. "Secessio plebis" (İngilizce). Wikipedia. 11 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151211234718/https://en.wikipedia.org/wiki/Secessio_plebis. Erişim tarihi: 29.05.2012.
  3. ↑ İç-Kavram Atölyesi. "genel Grev nedir?" (Türkçe). İşçi Cephesi. 12 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130612054631/http://www.iscicephesi.net/sinif-mucadelesi/kavram-1atolyesi/720-genel-grev-nedir. Erişim tarihi: 29.05.2012.
  4. ↑ Çev.Ken Knabb. "The Beginning of an Era" (Türkçe). http://www.cddc.vt.edu.10 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150910073729/http://www.cddc.vt.edu/sionline/si/beginning.html. Erişim tarihi: 29.05.2012.
This article is issued from Vikipedi - version of the 3/29/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.