Halaciler

Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır.
Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız.
Konu hakkında uzman birini bulmaya yardımcı olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Halaciler
سلسله خلجی(Soltanat-e Khaljī)
—  Türk devleti[1]  —
1290–1320
Halaç Hanedanı 1290-1320
Başkent Delhi
Dil(ler) Farsça(resmi)
Din Sünni İslam
Yönetim Sultanlık
Sultan
 - 1290–1296 Celaleddin Firuz Halaci
 - 1296–1316 Alaeddin Halaci
 - 1316 Şahabeddin Ömer
 - 1316–1320 Kutbeddin Mübarek Şah
Yüzölçümü
 - 1290–1320 2.700.000 km2
Günümüzdeki durumu  Afganistan
 Bangladeş
 Çin Halk Cumhuriyeti
 Hindistan
 Pakistan
 Tacikistan
 Nepal
Türk tarihi
İlk Çağ
Orta Çağ
Yeni Çağ
Yakın Çağ

Halaciler (Farsça: سلطنت خلجی soltanat-e khaljī; 1290 - 1321), Hindistan'daki Delhi Sultanlığı'nı yöneten hanedanı.

Uzun süre önce Afganistan'a yerleşmiş bir kabileden gelen Türk kökenli olup diğer unsurlarıyla melezleşmiş Halacilerin üç hükümdarı da güneydeki Hindu topraklarını ele geçirmeye çalışmıştır.

İlk Halaci hükümdarı Firuz Şah, bir grup soylunun desteğiyle son Kölemen hükümdarı Keyûmers'i devirerek başa geçti. Afgan olduğu gerekçesiyle halk arasında sevilmediği için, uzun süre başkente girmeye cesaret edemedi. Hindu egemenliğindeki Dekkan'a bir sefer düzenlereyek Elliçpur'u ve hazinesini ele geçiren damadı Cuna Han tarafından öldürüldü. Cuna Han, Aleaddin adıyla 20 yıl hükümdarlık yaptı.

Alaeddin Halaci

Alaeddin Halaci asıl adı Ali Gurshap (1296 - 1316) Delhi Sultanlığı'nda iktidarda olan Halaci Hanedanına mensup Türk sultan.Hanedanın en güçlü hükümdarı sayılır,1296 – 1316 yılları arasında hüküm sürmüştür..

Egemenliğini kurmak için sultanlıktaki zengin ve güçlü asil ailelere saldırır. Çok sayıda asil aile mensubu öldürülür, tutuklanır, egemenliklerindeki şehirler yağmalanır. 11297 yılında Gucerat yağmalanır. Racistan’ın hakimi Kanhad Dev Songara, Alaeddin’in komutanını yenerek önceden yağmalanan kutsal Somnat Tapınağından alınan tanrı Şiva’nın putunun kırılan parçalarını kutsal sayılan Ganj Nehrinde yıkayarak yeniden bir araya getirerek yerine koyar. Alaeddin Halaci 80 bin süvariye sahip büyük bir ordusunu Hammir Dev Chauhan üzerine gönderse de başarısız olur ve püskürtülür. Ranthambore Kalesine karşı 1301 yılında kendisi bizzat ordunun başına geçerek sefer düzenler. Uzun süren kanlı kuşatmadan sonra Alaeddin diplomasiye başvurur. Ateşkes görüşmeleri sırasında kaleyi savunan iki komutanı olan Ratipal ve Ranmal’i oyuna getirerek kendi tarafına çeker ve kaleyi ele geçirir. Sonrasında Gucerat’ın tamamını ele geçirir.

1294 yılında Kubilay Han öldüğünde Moğol İmparatorluğu çeşitli hanlıklara bölünür. Orta Asya’da bulunan ve Afganistan’dan Hindistan’a yayılmaya çalışan Çağatay Hanlığının başında o dönemde Yesü Duva bulunmaktadır. Duva bölgeyi almaya çalışsa da Delhi Sultanlığı, Zafer Han komutasındaki ordularıyla 1297 yılında Moğolları yener.

1301 yılında Gucerat’ın alınmasından sonra sıra Rajput krallıklarından olan ve Müslümanların eline hiç geçmemiş olan Mewar’dadır. 28 Ocak 1303 tarihinde Alaeddin Halaci sefere çıkar. İlk olarak saldırılan Chitor kalesi Rana Ratan Singh tarafından başarıyla savunulur. Sonunda yedi ay süren kuşatmanın ardından kale ele geçirilir. Alaeddin kaleyi almasına rağmen bölge halkını direnişi kıramaz. Bunu aşmak için yerel bir Rajput olan Maldeo’yu başa geçirir. Ancak Alaeddin’in ölümünden sonra bölge yine bağımsızlığını kazanacaktır.

Alaeddin’in fetihleri bölgedeki diğer krallıklara korku salacak ve birleşmelerine yolaçacaktır. Malwa kanlı bir muharebe sonunda ele geçirilir ve hükümdarı Harnana Koka öldürülür. 1308 yılında ise Marwar alınır, yerel kral Satal Dev yakalanarak idam edilir. Yine kanlı muharebeler sonunda Jalore de alınır.

Alaeddin 1316 yılının Ocak ayında hastalanarak ölür. Mezarı Delhi'deki Qutb Medresesindedir

Sultanlar

Kaynakça

  1. ↑
  2. ↑ İbn Batuta Alaeddin Halaci için "çok iyi bir sultan" diye tanımlamıştır. Greville Stewart Parker-Freeman, Stuart Munro-Hay, Islam: An Illustrated History ISBN 978-0-8264-1837-1 sayfa 120
This article is issued from Vikipedi - version of the 9/6/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.