Mustalilik
Mustâlîlik (Arapça: مستعلية Must'aliyya, Farsça: مستعلوی Most'alī), Şiîliğin İsmâilîyye mezhebinin Mustâ‘lî fıkhını tâkip eden kolu.
_2006.jpg)
Ortaya çıkışı
Fatımiler'in Sekizinci halifesi hâlife Ebû Tamîm Ma’add el-Mûstensir bil-Lâh'ın ölümünden sonra büyük oğlu Ebû Mansûr Nizâr el-Mustafâ li-Dîn’il-Lâh'ın yerine küçük oğlu olan ʿAhmed el-Mustâ‘lî, Ebû Tamîm Ma’add el-Mûstensir bil-Lâh'ın veziri olan El-Melik el-Efdâl ibn Bedr el-Cemâli Şehenşâh tarafından dokuzuncu hâlife olarak ilân edilince 1094'de İsmâilîlik, Nizârîlik ve Mustâlîlik olmak üzere ikiye ayrılmıştır.
Tâyyibîlik
Yemen'de yayılmış olan Tâyyibî kolunda, İmamın Gayba halinde olduğu sırada Dâ’îler imâmın temsilcisi olarak görevini sürdürmüştür. Hindistan'da Buhra olarak hitap edilmiştir.
Mustâlîliğin kabul ettiği İmâm silsilesi
0. Ali (Mustâlî İmâm olarak sıralandırır fakat numaralandırmaz; Nizarîlik'te ise Birinci'dir.)
1. Hasan el-Mûctebâ
2. Hüseyin ibn Ali
3. Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn
4. Muhammed el-Bakır
5. Cafer-i Sâdık
6. İsmâil bin Câ'fer el-Mûbarek
7. Muhammed bin İsmâ‘îl eş-Şâkir
8. Vâfî ʿAhmed (ʿAbd Allâh bin Muhammed)
9. Takî Muhammed (ʿAhmed bin ʿAbd Allâh)
10. Razî ʿAbd Allâh (Hüseyin bin ʿAhmed)
11. Birinci Fâtımî Hâlife/İmâmı Ebû Muhammed ‘Ubayd Allâh ibn el-Huseyn el-Medhî
12. İkinci Fâtımî Hâlife/İmâmı Kaim (Muhammed el-Kaim bi-Emrillah)
13. Üçüncü Fâtımî Hâlife/İmâmı Mansur (İsmail Mansur bi-Nasrillah)
14. Dördüncü Fâtımî Hâlife/İmâmı Mu‘izz (Ebu Tamim el-Mu‘izz Li-Dinillah)
15. Beşinci Fâtımî Hâlife/İmâmı Ebu Mansur Nizar el-Aziz Billah
16. Altıncı Fâtımî Hâlife/İmâmı EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh (Dürzîler'in ortaya çıkışı)
17. Yedinci Fâtımî Hâlife/İmâmı ʿAlī az-Zāhir li-Iʿzāz Dīnillāh
18. Sekizinci Fâtımî Hâlife/İmâmı Ebû Tamîm Ma’add el-Mûstensir bil-Lâh
19. Dokuzuncu Fâtımî Hâlife/İmâmı ʿAhmed el-Mustâ‘lî
20. Onuncu Fâtımî Hâlife/İmâmı El-Âmir bi'Ahkâmi’l-Lâh (Kendisinden sonra kuzeni El-Hâfız'ın halife olmasıyla "Hâfızîlik" dalı teşekkül etmiştir.)
21. Et-Tâyyîb Ebû’l-Kâsım (Davudî İsmailîlik, Alavî Buhra ve Süleymânîlik'te "Gayba halinde Gizlenen Son İmâm" olarak bilinir. İsnâaşerîyye'deki Muhammed Mehdi'nin rôlünü üstlenen İmâmdır.)
Mustâlîliğin İsmaililik soy ağacındaki konumu
| 2. İmâm Hüseyin | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3. İmâm Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| 4. İmâm Muhammed el-Bakır | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| İmamîlik | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| 5. İmâm Câ'fer-i Sâdık | |||||||||||||||||||||||||||||||||
