Ağız (dilbilim)
Ağız aksan ya da dilbilim terimi olarak, bir şive içinde oluşan, ses ve söyleyiş değişikliklerine dayanan küçük kollara, bir ülkenin çeşitli bölge, il veya ilçelerinin sözcükleri söyleyiş bakımından birbirinden ayrı olan konuşmalarına verilen addır. Örneğin Türkiye’de Ege ağızlarında genellikle yazı dilindeki biliyorum çekim yapısı yerine biliyom kullanılır.
Standart yazı dili dışında, dünyadaki dillerin ağızları vardır. Bunlar, coğrafya, sosyolojik etki gibi sebeplerle birbirlerinden çeşitli oranlarda farklılaşırlar.
Türkiye Türkçesi ağızları
Tanımlar birbirleriyle çok karıştırıldıkları için, Türkçe için hepsine ayrı örnek verildiği zaman farkı ayırt ediliyor;
- Lehçe için örnek; Yakutça, Çuvaşça.
- Şive için örnek; Azerice vb.
- Ağız için örnek; Karadeniz ağzı, Ege ağzı vb.
Ağız bölgeleri
Türkiye Türkçesi, tarihî Osmanlı İmparatorluğu coğrafyasında günümüzde konuşulmaya devam eden Türk ağızları bakımından bazı gruplara ayrılır. Söz konusu gruplandırma için Anadolu ve Rumeli ağız bölgelerinden söz edilir.
Ayrıca bakınız
|