Labranda
Anadolu'nun Güneybatısında yaşamış olan Karia'lılar için Labranda oldukça önemli bir Kült merkeziydi. Çift baltalı tanrı Zeus Labraundos (Ζεὺς Λάβρανδος) kültünün kökeninin su kaynağı ve tapınak terasının hemen üzerindeki büyük kayaya dayanmış olması muhtemeldir. En erken buluntular MÖ 6. yüzyıla aittir ve o evrede kutsal alan küçük bir tapınağa sahip bir teras ve çınar ağaçlarından oluşan bir koruluğa sahipti. Perslere karşı isyan eden Miletos'lulara katılmış olan Karia'lılar MÖ 497 yılında burada bir savaşa katılmış ve kötü bir yenilgiye uğramışlardır.
MÖ 4. yüzyıl ortalarında Karia satrapı kral Maussollos (377-352) Labranda'yı bir aile kutsal alanı haline getirmiştir. O ve kardeşi Idrieus (351-344) Zeus Tapınağı, iki büyük Andron (dinsel yemek salonları), Kuzey Stoa, oikoi yapısı, Güney Propylon (geçit yapısı) ve Dorik yapıyı inşa ettirmişlerdir. Kutsal alana Mylasa'dan (Milas) başlayan Kutsal Yol olarak adlandırılan 8 metre genişliğe sahip taş kaplamalı bir yolla ulaşılmaktaydı. Kutsal alanda her yıl 5 gün süren dinsel bayramlar kutlanıyordu, bu bayramlardan birinde 355 yılında Maussollos bir suikast girişiminden kıl payı kurtulmuştur,
Hellenislik devirde (MÖ 3.-1. yüzyıllar) sadece bir çeşme yapısı inşa edilmiş olan kutsal alanda MS 1.-2. yüzyıllarda kuzey stoa yeniden inşa edilmiş ve iki hamam yapısı ile birkaç yapı daha eklenmiştir. Kutsal alanda MS 4. yüzyıl içinde eski tanrıların terk edilmesi sonrasında Doğu Propylon yakınında bir Bizans kilisesi inşa edilmiştir. Labranda 1948 yılından beri İsveçli Arkeologlarca kazılmaktadır.
Dış bağlantılar
Koordinatlar: 37°25′07″K 27°49′11″D / 37.41861°K 27.81972°D