Lenin'in vurulması
|
Sovyet sanatçı Vladimir Pçelin'in Lenin'in vurulma anını resmeden 1927 tarihli çalışması | |
| Tarih | 30 Ağustos 1918 |
|---|---|
| Yer | Sovyetler Birliği, Moskova |
| Koordinatlar | 55°43′13″K 37°37′40″D / 55.72028°K 37.62778°D |
| Nedeni | Vladimir Lenin'i öldürme teşebbüsü |
| Film eden | 1918'de Lenin |
| Sonuç | Lenin yaralandı. |
| Sorgular |
Fanya Kaplan Bazı Sosyalist Devrimci Parti üyeleri |
| Soruşturma | Çeka |
| Hüküm(ler) | Fanya Kaplan kurşuna dizildi. |
Lenin'in vurulması ya da Lenin suikasti, 30 Ağustos 1918 günü Bolşevik lider Vladimir Lenin'e yapılan suikast girişimi. Olay günü Lenin, Moskova'da bulunan "Orak-Çekiç" adındaki bir fabrikada Ekim Devrimi hakkında konuşma yapmaktaydı. Konuşmasının ardından fabrikadan ayrılıp arabasına binerken Fanya Kaplan tarafından üç kez ateş edilerek vurulmuştur.[1]
Olayın gelişimi
Bolşeviklere muhalif, Sosyalist Devrimci Parti (SR); Ekim Devrimi sırasındaki tutumu nedeniyle Lenin'i devrime ihanetle suçlamaktaydı. 16 Yaşındayken Kiev'de anarşist bir grubun üyesi olan[2] ve yıllar sonra Sosyalist Devrimci Parti'ye giren Fanya Kaplan, Lenin'i vurma kararı almış ve eylemi Lenin'in fabrikada konuştuğu 30 Ağustos günü yapmayı planlamıştır.[3] Olay günü Lenin'e seslenen ve döndüğü sırada ateş eden Kaplan'ın silahından çıkan bir kurşun hedefini bulmazken kurşunlardan ikisi Lenin'i, sol omzundan ve çene-boyun kısmından vurmuştur. Lenin derhal Kremlin’deki odasına götürülmüştür. Suikast girişiminin örgütlü olmasından şüphelenildiği için tedavi için hastaneye gidilmez ve Lenin Kremlin'e doktorlar çağrılmak suretiyle tedavi altına alınır. Fakat doktorlar hastane ortamı olmaksızın kurşunları çıkartamayacaklarını söyleyerek Lenin'i hastaneye yatırma kararı alırlar. Saldırı sonrasında Lenin ağır yaralanmasına rağmen kurtulur, fakat hiçbir zaman tam olarak iyileşemeyecek ve son dönemlerindeki rahatsızlıkları da bu suikaste bağlı olarak ortaya çıkacaktır.[4]
Aynı gün sabahı SR üyesi Leonid Kanngiessser de Petrograd Çeka şefi Moisei Uritski’yi ofisinde öldürmüştür.
Failin sorgulanışı ve idamı
Kaplan derhal gözaltına alınır ve yeni sovyet devletinin ilk güvenlik kurumu olan Çeka tarafından sorgulanır. Sadece aşağıdaki açıklamaları yapar:
| “ | :"Benim adım Fanya Kaplan. Bugün Lenin’i vurdum. Bunu tek başıma gerçekleştirdim. Silahı kimden temin ettiğimi söylemeyeceğim. Hiçbir ayrıntıyı söylemeyeceğim. Lenin’i öldürmeye çoktandır karar vermiştim. Bence o devrime ihanet etmiştir. Kiev’de Çarlık yöneticisine suikast girişiminden ötürü Akatui’ye sürgüne gönderilmiştim. Burada 11 yıl kürek mahkûmu oldum. Devrimden sonra serbest kaldım. Kurucu Meclis’den yanaydım ve hala da öyleyim." | ” |
Kaplan’ın suç ortaklarını ifşa etmeyeceği anlaşılınca 3 Eylül 1918 günü kurşuna dizilerek idam edilmiştir.
Mirası
Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Kaplan’ın kişilik haklarının iade edilmesi ve suçunun affedilmesi yönünde bir talep dile getirilmiş, fakat Rusya Federasyonu mahkemeleri bu talebi reddetmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ↑ Norman and Betty Donaldson, How Did They Die?, s. 221, ISBN 978-0312917401
- ↑ Fanny Kaplan – the woman who shot Lenin
- ↑ 1918: Fanya Kaplan, Lenin’s would-be assassin
- ↑ This Day in History, 1918 Vladimir Lenin shot
