Tacikistan coğrafyası
Tacikistan coğrafyası | |
---|---|
Kıta | Asya |
Bölge | Orta Asya |
Koordinatlar | 39°00′K 71°00′D / 39°K 71°D |
Yüzölçüm | dünyada 93. sırada 143.100 km² Kara : % Su : % |
Kıyılar | 0 km |
Sınırlar | Afganistan 1.206 km Özbekistan 1.161 km Kırgızistan 870 km Çin 414 km Toplam 3.651 km |
En yüksek nokta | Somoni Zirvesi 7.495 m |
En alçak nokta | Seyhun 300 m |
En uzun nehir | Ceyhun ve Seyhun |
En büyük göl |
Tacikistan, Orta Asya'da kara ülkesi. Doğuda Çin, güneyde Afganistan, batı ve kuzeyde Özbekistan ve Kırgızistan'la çevrilidir.
Dağlık bir bölgede yer alan Tacikistan topraklarının yarısından çoğunun yüksekliği 3.000 m'nin üzerindedir. Kuzeyde Tian Shan'ın (Tanrı Dağları) batı uzantıları, orta kesimlerde aynı dağların güney uzantıları, güneydoğuda ise Pamir-Alay dağ sisteminin buzlarla kaplı dorukları yer alır. Güneydeki dağ sıralarının arasında geniş vadiler uzanır. Bütünüyle deprem kuşağında ülkede sık sık şiddetli depremler meydana gelir.
Tacikistan'daki az sayıda gölün çoğu Pamir bölgesinde toplanmıştır. Bunların en büyüğü deniz düzeyinden 3.960 m yükseklikte yer alan Karakul'dur. Ülke topraklarından geçen çok sayıdaki nehrin başında Seyhun ve Ceyhun'la, bu ırmakların kolları olan Vahş ve Kafirnigan gelir. Vahş'la birleştiği noktanın yukarı kesiminde Pyanc adıyla bilinen Ceyhun Nehri ülkenin güney sınırının büyük bölümünü çizer. Öteki akarsular arasında ülkenin orta kesiminden geçen Zerefşan Nehri sayılabilir.
Tacikistan'da sert bir kara iklimi hüküm sürer. Astropik bir iklime sahip olan vadilerde yazlar çok sıcak ve kurak geçer. Hocent'te (eskiden Leninabad) temmuz ayı ortalama sıcaklığı 27,4 °C, ocak ayı ortalama sıcaklığı ise -0,9 °C'dir. Oldukça düşük olan yağış miktarı yılda ortalama 150–250 mm arasında değişir. Dağlık kesimlerde kışlar çok daha sert geçer. Murgab'da ocak ayı ortalama sıcaklığı -19 °C'dir. Sıcaklığın zaman zaman -46 °C'ye kadar düştüğü olur. Son derece az yağış olan dağlık bölgelerde yıllık yağış ortalaması 60–80 mm arasında değişir.
Yüzey şekilleri ve iklim koşulları nedeniyle son derece zengin bir bitki örtüsüne ve hayvan varlığına sahip olan Tacikistan'da 5 binin üzerinde çiçek türü vardır. Hayvan varlığı arasında çöllük alanlarda yaşayan araptavşanı ve avurdukeseli ile geyik, kaplan, çakal ve yaban kedisi sayılabilir.
Dış bağlantılar
|