Yirmi Yıllık Anarşi

Bizans İmparatorluğu Βασιλεία Ῥωμαίων
← 695–717 →
Bizans İmparatorluğu 717 AD. 1. Ravenna 2. Venetia ve Istria 3. Roma 4. Napoli 5. Calabria 6. Hellas 7. Thrace 8. Opsikion 9. Thrakesion 10. Anatolikon 11. Karabisianoi 12. Armeniakon. Taralı alan: Sıklıkla işgal edilen
Başkent	Konstantinopolis
Tarihi
- Dönemin başlangıcı: II. Justinianos'un ilk tahttan indirilişi
- Dönemin bitişi: III. Theodosios'un tahttan indirilmesi

Yirmi Yıllık Anarşi, Bizans İmparatorluğu'nda 20 yıl süren istikrarsızlık dönemi, 695 yılında II. Justinianos'un ilk tahttan indirilişi ile başlar, İsaurya Hanedanı'nın başladığı III. Leo İsauryalı'nın 717 yılında tahta çıkmasıyla biter.^[1][2][3]

Bizans İmparatorluğu'nun bu iç problemler, Arap tehdidi altında Sasani İmparatorluğu'nun çökme hızı ve aynı anda iki cephede tehdide rağmen ile dolu dönemin sonunda ayakta kalması şaşırtıcıdır. Fakat imparatorluğun askeri organizasyon gücü ve Arap dünyasındaki hizip kavgaları imparatorluğun ayakta kalmasını mümkün kılmıştır.

II. Justinianos ve Gaspçılar 685–711

Yirmi Yıllık Anarşi
Kronoloji
Leontios		695–698
III. Tiberius		698–705
II. Justinianos		705–711
Ortak imparator olarak Tiberius ile, 706–711
Philippikos Bardanes		711–713
II. Anastasios		713–715
III. Theodosios		715–717
Veraset
Öncül: Heraklius Hanedanı		Ardıl: İsaurya Hanedanı

II. Justinianos

II. Justinianos (685–711), despotik ve artan şiddet düzeni ile bir dizi olayı harekete geçirdi. Politikaları ciddi bir muhalefete neden oldu, sonunda 695 yılında Leontios (695–698) tarafından önderlik edilen bir isyan ile tahttan indirilip, sürgüne gönderildi. Devamında istikrarsızlık ve anarşi dönemi başladı, bu yirmiki yıllık dönemde toplam yedi imparator iktidara gelmiştir.^[3]

Leontios, yanı seviyede sevilmedi ve yerine III. Tiberius (698–705) geçti. Tiberius, doğu cephesini destekledi, Konstantinopolis'in savunmasını güçlendirdi fakat bu arada Justinianos, Bulgarlar ile yaptığı ittifak ile beraber kurduğu komplo sonucu geri gelip Konstantinopolis'i ele geçirdi ve Tiberios'u idam etti.

Justinianos iktidarına altı yıl (705–711) daha devam etti. Tiberios ve destekçilerine davranışı çok acımasızdı ve despotik ve kaba yönetim tarzına devam etti. Doğuda Tiberius'un kazandığı zemini kaybetti ve fikirlerini papaya empoze etti. Fakat uzun sürmeden Philippikos'un (711–713) önderliğinde bir isyanla yüzleşti. Justinianos ve ortak imparator oğlu Tiberius (706–711) yakalanıp, idam edildiler böylece Heraklius Hanedanı sona ermiştir. Nihayetinde Konsül'ün tarihini rolünü kaldırmış, bunu imparator ile birleştirmiş sonuçta imparatorun anayasal durumunu mutlak monark olacak şekilde güçlendirmiştir.

Philippikos 711–713

Philippikos Bardanes

Philippikos'un isyanı siyasi ve dini alanlarda genişlemiştir. Konstantinopolis Patriği Kyros görevden alınmış, Monotelitizm devreye alınmış, 6. Ekümenik konsil kararları geriye alınmış, bu imparatorluğun Roma tarafından dışlanmasına neden olmuştur. Askeri olarak Bulgarlar Konstantinopolis Surlarına dayanmış, başkenti savunmak için getirilen kuvvetler yüzünden Emevîler doğuda ilerlemişlerdir. Hükümdarlığı onu tahttan indirildiği, yerine II. Anastasios (713–715) geldiği isyanla sona erdi.

II. Anastasios 713–715

II. Anastasios

Anastasios, öncülünün dini politikalarını tersine çevirdi ve deniz ile karadan yapılan Arap saldırılarına karşılık verdi, zamanında bazı başarılar ile 714 yılında Galatia'ya kadar ulaştı. Fakat onu tahta getiren aynı ordu (Opsikion Theması ordusu) ayaklanıp, yeni bir imparator ilan edip, altı ay süreli Konstantinopolis'i kuşattı, sonunda Anastasios kaçmak zorunda kaldı.

III. Theodosios 715–717

Theodosius III

Birlikler III. Theodosios'u (715–717) yeni imparator ilan etti ve Anastasios'un yerine geçtikten hemen sonra Arapların ikinci Konstantinopolis Kuşatması ile karşılaştı, bu durum onu Bulgarlardan yardım almaya zorladı. O da bu sefer başka iki themanın (Anatolikon ve Armeniakon) 717 yılında isyanı ile karşılaştı ve istifa edip yerini III. Leo İsauryalı'ya terk etti. Böylece istikrarsızlık ve şiddet dönemi bitmiş oldu.

Ayrıca bakınız

• Arap-Bizans savaşları

Kaynakça

1. Kaegi (1994), pp. 186, 195
2. Bellinger & Grierson (1992), p. 5
3. Jenkins, Romilly (1966). Byzantium The Imperial centuries AD 610-1071. p. 56

Kaynakça

• Kaegi, Walter Emil (1992). Byzantium and the Early Islamic Conquests. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-41172-1. http://books.google.com/books?id=IvPVEb17uzkC. 
• Bellinger, Alfred Raymond; Grierson, Philip, ed. (1992). Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection: Phocas to Theodosius III, 602-717. Part 1. Phocas and Heraclius (602-641). Dumbarton Oaks. ISBN 9780884020240. 
• Jenkins, Romilly (1966). Byzantium The Imperial centuries AD 610-1071. Weidenfeld and Nicholson ISBN 0-8020-6667-4