Kadirîlik

Kadirilik ya da Kadiriyye (Osmanlıca: قادريه), Sünnîliğin Hanbeli mezhebine mensup Abdülkâdir Geylânî tarafından 12. yüzyılın başlarında kurulan ve silsilesini Ali bin Ebu Talib'e dayandıran sufi/tasavvufî yol.

Kadiriye Tarîkatı

Baz-ül Eşheb ve Gavsül Azam olarak da bilinen Abdülkadir Geylani yolunun takipçileri tarafından 12. yüzyılda kuruldu. İslâm Tarihinde sesli zikir yapan tarikâtlar olarak kabul edilmektedir. Sesli zikir yapılması nedeniyle cehri tarikâtlar arasında sayılır. Mensupları arasında Sultan II. Abdülhamid, Hacı Mustafa Hayri Öğüt, Hacı Mehmet Albayrak, gibi tanınmış kişiler vardır.[1]

Tarikatın ortaya çıkışının öyküsü: Bir gün İslam peygamberi Muhammed, Ali bin Ebû Talib ile otururlarken:

- Ya Ali! Gözlerini yum ve beni dinle. Sonra bu söylediklerimi üç defa da sen söyle ben dinleyeyim, dedi. Sonra gözlerini yumarak yüksek sesle üç defa:

- La ilahe İllallah, dedi. Daha sonra Ali gözlerini yumdu ve yüksek sesle üç defa:

- La ilahe İllallah, dedi. Muhammed de Ali’yi dinledi.

Tarikat-ı Aliyye-i Kadiri'nin bir kolu bu şekilde zuhur edip şecerede ismi geçen Meşayıhı Kiram vasıtasıyla Mehmet Baba ile günümüze kadar gelmiştir. Kadirilik birçok kola ayrılarak günümüzde de etkinliğini sürdürmektedir. Bu kolların en bilinenleri Halisa, Eşrefîlik (Rumîlik) ve Esedîlik'tir.

Kadirî tarikât silsilesi

Birinci silsile

Abdülkâdir Geylânî'nin tasavvuf alanındaki mürşidi Ebu Saîd el-Mübarek b. Ali el-Mahzûmî idi. Tarikat silsilesi el-Mahzûmî, Ebu'l Hasan Ali İbn Muhammed b.Yusuf el-Kureşi, Ebu'l-Ferec Yusuf et-Tarsusî, Ebû'l Fazıl Abdû'l-Vâhid et-Temimî, Abdu'l-Azîz et-Temimî, Ebu Bekr-i Şiblî, Cüneyd Bağdâdî, Sırriyü's-Sakatî ve Maruf el-Kerhî aracılığı ile Ehl-i Beyt imamlarından İmâm Ali er-Rızâ'ya, ondan da İmâm Mûsâ el-Kâzım, İmâm Câʿfer es-Sâdık, Muhammed el-Bakır, Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn ve Hüseyin bin Ali aracılığı ile Ali el-Mûrtezâ ve Muhammed Mustafa'ya dayanır.

İkinci silsile

Abdülkâdir Geylânî'den daha sonraya uzanan ve Hacı Bayram-ı Veli ile devam eden kollardan biri ise aşağıdaki şekilde verilmektedir.

  1. Ahmed Mahmud Muhammed Mustafa
  2. Ali bin Ebu Talib
  3. Hasan-ı Basrî
  4. Habib-i Acemî
  5. Davud-i Taî
  6. Maruf-i Kerhî
  7. Seri-i Sekatî
  8. Cüneyd Bağdadi
  9. Ebu Bekr-i Şiblî
  10. Abdu'l-Azîz et-Temimî,
  11. Ebû'l Fazıl Abdû'l-Vâhid et-Temimî
  12. Ebû'l Fereç Yusuf et-Tarsusî
  13. Ebû'l-Hasan Farsî
  14. Ebâ Said el-Mubarek Mukharramî
  15. Gavs-ul Azam Abd-ul Kâdir Geylanî
  16. Muhy'id-Dîn İbn'ul Arabî
  17. Seyyid Şemseddîn-i Muhammed
  18. Şeyh Hüsameddîn
  19. Şeyh Sahabeddîn
  20. Hüseyin Hamavîh
  21. Hacı Bayram-ı Veli
  22. Eşrefoğlu Rumî
  23. Hacı Kazan Kaya Baba
  24. Baba Kurdistanî
  25. Seyyid Muhammed
  26. Seyyid Halil
  27. Hacı Hasan Baba
  28. Şaban Baba
  29. Ricalî Dursun Baba
  30. İlhamî Hacı Hasan Baba
  31. Muhibbî Süleyman Çalışkan[2]
  32. Abdurrahman Halis Talabani
  33. Dede Osman Avni Baba Urfavevî
  34. Hacı Ömer Hüdayi Baba Köğenk
  35. Hacı Muhammed Baba Kürkî
  36. Hacı Mustafa Hayri Baba (Öğüt) Malatyevî
  37. Hacı Mehmet Baba (Albayrak) Kırşehirî

Üçüncü silsile

  1. Ahmed Mahmud Muhammed Mustafa
  2. Ali el-Mûrtezâ ibn Ebu Talib
  3. İmam Hüseyin ya da Hasan-ı Basrî
  4. İmam Zeynel Abidin ya da Habib-i Acemî
  5. İmam Muhammed Bakır ya da Davud-i Taî
  6. İmâm Câʿfer es-Sâdık
  7. İmâm Mûsâ el-Kâzım
  8. İmâm Ali er-Rızâ
  9. Ebu Mahfuz Maruf Aliyyü'l-Kerhi
  10. Ebul Hasan Serıy'yüs-Sekatî
  11. Cüneyd Bağdadi
  12. Ebu Bekir Delfi ibn Caferi's-Şiblî
  13. Abdu'l-Azîz et-Temimî,
  14. Ebû'l Fazıl Abdû'l-Vâhid et-Temimî
  15. Ebû'l Fereç Yusuf et-Tarsusî
  16. Ebül Hasan Ali ibn Muhammed ibn Yusufü'l Karşi-yü'l Hakkari
  17. Kadiyü'l Kuzak Ebu Saidil Mübarek ibn Aliyyül Mahzumiyyül Bağdadi
  18. Pir-i Tarikat Gavs-ul Azam Ebu Muhammed Muhyid­din Abd-ul Kâdir-i Geylanî

Halisa Kolu

Şeyh Abdurrahman Halis Talabani'nin tevhidi kasr etmek suretiyle okumasından ötürü "Halisa" veya "Halisiyye" şubesi olarak ismine izafeten verilmiştir.

18. Cemalü'l Irak Es-seyid Abdurrezzak     18. Ebu Bekir Abdulaziz 
19. Osmanü'l Geylani                       19. Muhammedüni'l-Hattak 
20. Yahya El-Basri                         20. Es-seyyid Şemseddin 
21. Nureddini'ş-Şami                       21. Es-seyyid Şerafeddin
22. Abdurrahmanil Haselani                 22. Es-seyyid Zeyneddin 
23. Burhaneddin-iz Zenceri                 23. Es-seyyid Veliyeddin 
24. Es-seyyid Muhammed                     24. Nureddin Ma’sumilmedeni                
25. Es-seyyid Abdurrezzakül                25. Hüsameddin Hamevi       
26. Hüseyni'l Ezmirani                     26. Es-seyyid Yahya 
27. Ahmedi Muhammed Hindil Lahuri          27. Ebu Bekrini'l Bağdadi 
28. Mahmudüz Zengine-i Talabani            28. Muhammed Derviş 
29. Ahmedet Talabaniyul Kerküki            29. Es-seyyid Zeyneddin  
30. Ziyaeddin Abdurrahmani Halis Talabani  30. Mustafa El-Bağdadi
31. Dede Osman Avni Baba Urfavi            31. Süleyman el Bağdadi                     
32. Hacı Ömer Hüdai Baba Köğengi           32. Aliyyü'l Bağdadi 
33. Muhammed Baba Kürki                    33. Eyyüp Urfavi 
34. Mustafa Hayri Baba Malatyevi
35. Hacı Mehmet Baba Kırşehiri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ↑ Mustafa Armağan, Abdülhamid'in Kurtlarla Dansı.
  2. ↑ Qaidiri Tariqah

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/8/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.