14 Masum-u Pak

Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız. Konu hakkında uzman birini bulmaya yardımcı olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

Başlığın diğer anlamları için Ondört Masum sayfasına bakınız.

Nizârî Bâtınî-İsmâ‘îl’îyye, Hurûf’îyye, Keysân’îyye ve İmâm’îyye-i İsnâ‘aşer’îyye Şîʿîliğiyle alâkalı bir dizidir. Şiilik Bâtınîlik ALEVÎLİK

Alevî inanç Allah • Peygamber Muhammed Hâkk-Muhammed-Ali • Muhammed-Ali Kur'an-ı Kerîm • İslâm Peygamberleri Nefesler • Dört Kapı Kırk Makam Şeriat • Tarikat • Hakikat • Marifet Tâkıyye • Tevella • Teberra • Nûr Vahdet-i Vücud • Keşf • Nefis • İhsan On İki İmam 1. Ali • 2. Hasan • 3. Hüseyin 4. Zeynel Abidin • 5. Muhammed el-Bakır 6. Cafer-i Sadık • 7. Musa el-Kâzım 8. Ali er-Rıza • 9. Muhammed el-Cevâd 10. Ali el-Nakî • 11. Hasan el-Askeri 12. Muhammed Mehdi Alevîlikte Önderler Hatice • Fatıma Zehra • Ali Hasan bin Ali • Hüseyin bin Ali Ehli Beyt • 14 Masum-u Pak Yediler • 17 Kemerbest • Kırklar Alevîlikte etkin kişiler Hızır • Veysel Karani • Salmân-ı Fârisî Câbir bin Hayyan • Z'ûl-Nûn el-Mısrî Ebâ Yezîd-i Bistâmî • El-Hallac • Ebu'l Vefâ Ebû’l Hasan Kharakânî • Yusuf Hemedani Muin’ed-Dîn Nâsır-ı Hüsrev Abdülkâdir Geylânî • Ahmed Yesevî Ahmed Er Rufai • Kutb'ûd-Dîn Haydar İbn Arabi • Ahi Evran • Hacı Bektaş-ı Veli Mevlâna Celâleddîn • Hacı Bayram-ı Veli Sadreddin Konevî • Tac'ed-Dîn Zahid Gilani Baba İlyas • Sarı Saltuk Baba • Barak Baba Taptuk Emre • Yunus Emre • Âşık Paşa Safiyüddin İshak • Karaca Ahmet Sadreddin Musa • Abdal Musa • Nesîmî Şah Ni'metullah Velî (Nûr'ed-Dîn Kirmanî) Şeyh Cüneyt • Şeyh Haydar • Hatai Kaygusuz Abdal • Balım Sultan • Gül Baba Pir Sultan Abdal • Fuzûlî • Kul Himmet Virani • Yedi Ulu Ozan • Nurbakşî • Galibî Alevî tarih Emevîler • Ebû Müslim El-Horasanî Babek Ayaklanması • Babek Hürremi Abbâsîler • Alavîler • Fatımîler • İlhanlılar Baba İshak ayaklanması • Baba İshak Şeyh Bedreddin • Börklüce Mustafa Osmanlı İmparatorluğu'nda Alevi zulmü Şah Kulu Baba Tekeli isyanı • Şah Kulu Çaldıran Savaşı • Yavuz Sultan Selim Celâlî ayaklanmaları • Baba Zünnun İsyanı Kalender Çelebi İsyanı • Kalender Çelebi Abaza Mehmed Paşa • Kuyucu Murat Paşa Safev’îyye • Safevîler • Avşarlar • Kaçarlar Bektâş’îyye • Vaka-i Hayriye • II. Mahmud 1830 Yezidi İsyanı • Dersim ayaklanmaları Nuri Dersimi • Koçgiri İsyanı • Seyit Rıza Dersim katliamı • Maraş katliamı Çorum katliamı • Sivas katliamı Alevî ibâdet Cem • Cemevi • Semah • Cuma Namazı Dua • Oruç • Zekât • Kurban • Adak • Mevlit Keramet • Ziyaret • Musâhip • Düşkünlük Alevî dinî günler Mevlut Kandili • Regaip Kandili Miraç Kandili • Berat Kandili Kadir Gecesi • Şeker Bayramı Kurban Bayramı • Aşure Günü • Nevruz Hıdırellez • Hızır Orucu • Muharrem orucu 26-28 Ramazan / Kadir orucu Masum-u Pak Orucu • Gadir Hum Bayramı Hacı Bektaş-ı Veli Anma Törenleri Abdal Musa Anma Törenleri Alevî tarikât TASAVVUFÎ ALEVÎ TARİKAT KÖKENLERİ A) İslâmî-Sufi/Tasavvufî Kökenliler 1) Alavîler Horasan Melametîliği Kalenderîlik Haydarîlik Nakşibendiye Mevlevîlik Yesevilik Bektâşîlik Ahilik 2) Kadiriye Nimetullahîlik Nurbakşîlik Rufailik Galibilik 3) Zahidiyye Halvetiyye Bayramiyye Halvetiye Safeviyye Kızılbaşlar Çepniler Tahtacılar B) Hürremîyye (Kızıl-Giyinenler) 1) Celâlîyye 2) Vefâîyye Babailer Baba İlyasçılar Baba İshakçılar Barak Babacılar Hurûfîyye (Dîn) Dedebabalık Ali’îyye Harabat’îyye Nûktâvîlik C) Nusayrîyye (Arap Aleviliği) (Din) 1) Haydariyye 2) Şemsiyye / Şimaliyye 3) Kameriyye / Kilaziyye 4) Gaybiyye D) Yazdânizm (Kürt Alevîliği) 1) Yâresân (Yarsanizm) 2) Yezidi (Ezidilik) (Dîn) 3) Çınarcılık (Işık Alevîliği) Hizipler ve İ'tikadî mezhepler Sünnîlik • Şiîlik • Haricîlik • Bâtınîlik Diğer etkileşim grupları Melâmîlik • Kalenderîlik • Yesevîlik Rufailik • Haydarîlik • Kadirilik Mevlevîlik • Halvetiyye • Ekberilik Bayramiye • Celvetilik • Hurûf’îyye Bektâşîlik • Âhiler • Nimetullahîlik Çepniler • Tahtacılar • Galibilik • Nurbakşîlik Vefâîlik • Bâbâîlik • İsmailîlik • Nizarîlik Safeviyye • Kızılbaş • Celâl’îyye Bâtınîlik • Dedebabalık • Ali’î • Harabat’î Nusayr’îyye • Dûrz’îyye • Bâbîlik • Bahâîlik Kürt Alevîleri • Yâresânîlik • Êzîdîlik Yezdânizm • Ghulat-i Şîʿa ve Kürt Alevîliği Zerdüşt • Mazdaizm • Zurvanizm • Kabbala Mazdekçilik • Işıkçılık • Luvî mitolojisi Mani dini • Sâbiîlik • Gnostisizm Şaman • Şamanizm • Türk mitolojisi Tengricilik • Panenteizm • Nebatiler

14 Mâsûm-u Pâk, Alevîlik'te küçük yaşta şehit edilen Ehl-i Beyt ve On İki İmâmlar'ın oğulları için kullanılan bir kavramdır.

Şiîlikteki "On Dört Mâsûm" tanımları

Yaşları küçük olduğu için pâk ve mâsum diye adlandırılmıştır. Câferî fıkıh mezhebinde ise bu ifadeye benzer, "Ondört Mâsum" denilen bir kavram bulunmaktadır. Alevîlik'teki "Ondört Mâsûm-u Pâk" ve Caferîlik'teki "Ondört Mâsûm"; Muhammed Mustafa, Fatıma Zehra ile On İki İmâmları kapsamaktadır.

Alevîler, Zilhicce ayının 28-29-30 günlerinde Mâsûm-u Pâk Orucu'nu tutarlar. Bu orucun peşinde, Muharrem ayının ilk günü başlayan ve On İki İmâmlar anısına "On İki gün" devam eden Mâtem Orucu tutulur.

14 Mâsûm-u Pâk ve kimlikleri

No	Adı	Babası	Yaşı	Şehadet durumu
1	Muhammed Ekber Mûhsin ibn Ali محمد اکبر محسن	I. İmâm Ali علی / Emir ül Mumîn امیر المومنین	40 gün	Şiîler'e göre, Ebu Bekirin izniyle[1][2][3][4][5][6][7][8] Ömer bin Hattabın Ali'nin evine düzenlediği baskında şahsen Ömer bin Hattabın emriyle Kunfuzun Fatımayı vurması[9][10][11][12][13][14] neticesinde annesinin karnında ezilerek şehit edildi. Sünnîler'e göre, çocuklukta doğal nedenlerden vefât etti.
2	Abdullah عبداللّه	II. İmâm Hasan حسن / "Mûctebâ" مجتبی	7	Muâviye'nin adamlarından Talha bin Amir tarafından şehit edildi.
3	Abdullah عبداللّه	III. İmâm Hüseyin حسین / "Seyyid eş-Şehîd" سید الشهداء	2	Kerbelâ Savaşı'nda Erzak Dımışki tarafından şehit edildi.
4	Kâsım قاسم	II. İmâm Hasan حسن / "Mûctebâ" مجتبی	3	Kerbelâ’da Hezime Kahl tarafından şehit edildi.
5	Ali Asgar علی‌اصغر	III. İmâm Hüseyin حسین / "Seyyid eş-Şehîd" سید الشهداء	6 ay	Kerbelâ'da babasının su vermek için Yezid'in askerlerine gösterdiğinde Ömer bin Sa'd'ın emriyle okçu Harmele tarafından şehit edildi.
6	Kâsım قاسم	IV. İmâm Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn / علی زین العابدین	3	Bekir İbni Ur tarafından şehit edildi.
7	Ali Eftan علی	V. İmâm Muhammed Bakır محمد باقر	6	Şehit edildi.
8	Abdullah عبداللّه	VI. İmâm Câʿfer Sâdık جعفر صادق	3	Şehit edildi.
9	Yâhya یحیی	VI. İmâm Câʿfer Sâdık جعفر صادق	3	Abbâsîler tarafından şehit edildi.
10	Sâlih صالح	VII. İmâm Musa Kâzım موسی کاظم	4	Şehit edildi.
11	Tâyyib طيب	VII. İmâm Musa Kâzım موسی کاظم	7	Şehit edildi.
12	Câʿfer Tâhir طاهر جعفر	IX. İmâm Muhammed Cevâd محمد تقی	4	Şehit edildi.
13	Câʿfer جعفر	X. İmâm Ali Nakî علی نقی	1	Şehit edildi.
14	Kâsım قاسم	XI. İmâm Hasan Askerî حسن عسکری	1	Şehid edildi.

Ayrıca bakınız

• On iki halife
• On İki İmâmlar
• Ondört Masum

Kaynakça

1. Tabarani, "Mucem el-Kebir", c. 1, s. 62
2. Taberi, "Tarihi Taberi", c. 3, s. 429-430
3. İbni Esakir, "Tarih", c. 30, s. 417-418
4. Ez-Zehebi, "Tarih el-İslam", c. 3, s. 118
5. Muttki Hindi, "Kenzul Ummal", c. 5, s. 252, hadis : 14113
6. İbn Ebilhedid, "Şerhi Nehcül Belağe" c. 2, s. 47
7. Mesudi, "Murucuz Zeheb", c. 2, s. 194
8. Muhammed ibn Ebdülvahid ibn Ahmed el-Mekdisi, "el-Ehadisil Muhtara", c. 1, s. 90
9. "إجابة عن التحدي : ( فاطمة بضعة مني ) بسند صحيح من كتب الشيعة الإمامية" (az). alkafi.net. 2010-04-19. 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140819125558/http://www.alkafi.net/vb/showthread.php?t=75. Erişim tarihi: 2014-08-12. 
10. Şeyh Taberi, “Delailul Eimme”, sayfa 45-46, Hz. Fatıma s.a’ın vefat ve defni hakkındaki haberler babı
11. Şeyh Abbas Kummi, “Beytul Ahzan”, sayfa 189
12. Şeyh Mamekani, “Mirahul İkmal”, 3/267
13. Şeyh Tebrizi, “Siratun Necat”, 3/441
14. Seyyid Cafer Murtaza el-Amuli, “Zehra s.a’ın müsibeti”, 2/66