Hatice Sultan (IV. Mehmed'in kızı)

Hatice Sultan
خديجة خاتون
Eş(leri) Musahip Mustafa Paşa
Morali Enişte Hasan Paşa
Çocukları Sultanzade Mehmed Bey
Hasan Bey
Çamur Ali Ağa
Abbas Ağa
Rukiye Hanım Sultan
Hanedan Osmanlı Hanedanı
Babası IV. Mehmed
Annesi Emetullah Rabia Gülnuş Sultan
Doğum 1658 veya 1662
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 9 Mayıs 1743
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Defin Kabri Yenicâmii, İstanbul
Dini İslam

Hatice Sultan (Osmanlı Türkçesi: خديجة خاتون‎ d.1658 veya 1662, Istanbul - 9 Mayıs 1743) IV. Mehmed'ın ve Emetullah Rabia Gülnuş Sultan'ın kızıdır. II. Süleyman ile II. Ahmed'ın yeğenı, II. Mustafa ile III. Ahmet'ın ablasıdır ve I. Mahmut'ın halası.

Kimliği

1662 doğumlu Hatice sultanhanım 81 yaşında vefat etmiştir. Kabri Yenicâmii türbesindedir. Çokça eskimiş olan Ayvansaray'daki Yavedûd Camiini ihya etdi. Bu sultanhanım 81 sene muammer olmuş ve bu uzun ömürde iki izdivacı ol­muştur. Bunun ilki Babasi IV. Mehmed'ın musahipe ve II. Veziri Musahip Mustafa Paşa ile olmuş 1675'de izdivaç gerçekleşmiştir.

Hayatı

Sultan IV. Mehmet, Şehzâde Ahmet’in sünnet ettirilmesini ve büyük kızı Hatice Sultan’ın, Musahip Mustafa Paşa ile evlendirilmesini istemesi üzerine[1] Temmuz 1675’de, Şehzâde Ahmet sünnet ettirilmiş[2] evlilik gerçekleşmiştir.[3] Edirne’de yapılan, on dört gün süren ve Osmanlı tarihinin en büyük şenliklerinden biri sayılan düğünde, tiyatroya benzer eğlenceler düzenlenmiş ve ziyafetler verilmiştir[4]. Osmanlı saray düğünlerindeki çeyiz alayları ise pek muhteşem olurdu. Çeyiz katır ve arabalara yüklenerek geçirilir ve halka seyrettirilirdi. Her padişah, kızının düğünü için damada mevkiine ve kendisine verdiği değere göre çok kıymetli taşlar, eşya ve mal mülk verirdi. Çeyiz halka ilân edilir, taşınabilenler çeyiz alayında sergilenirdi. 1675’te IV. Mehmed’in kızı Hatice Sultan’ın düğünü için verdiği çeyize, o sırada Edirne’de bulunan seyyahlar hayran olmuşlardı. Hatice Sultan’ın çeyizi seksen altı katırla taşınmış, katırların üstü kaftanlık kumaşlarla örtülmüştü. Bu göz kamaştırıcı geçit törenindeki yatak odası takımlarının üstleri değerli incilerle kaplanmış, gümüş ve altın işlemelerle süslenmişti. Bazı katırların üzerindeki yükler ise siyah meşinle örtülmüştü. Bunlar Hatice Sultan’ın sergilenmeyen özel eşyalarıydı. Ayrıca pek çok halı, kilim, yatak ve sofra örtüsü vardı. Süslü porselen mumluklar ve altın şamdanlar dışında üstü incili, elmaslı çizmeler, pabuçlar, terlikler ve nalınlar, değerli taşlarla bezenmiş bilezikler, gerdanlıklar, küpeler, üzerleri mücevherlerle süslü küçüklü büyüklü dürbünler, inciler ve mücevherlerle kaplı tabure ve el işlemesi taçlar en göz alan çeyiz eşyasındandı. Bunların yanında alayda yedi katıra yüklenmiş şeker sandıkları, sekiz şeker nahil*i ve iki adet şekerden yapılmış bahçe maketi geçirilmiştir. Şeker bahçelerinin içinde yine şekerden yapılmış bülbüller, arslanlar, balıklar, tavuslar, karacalar, develer ve çeşitli kuşlar bulunmaktaydı. Ayrıca her birini ikişer kişinin taşıdığı baş tablaları içinde akide şekerleri vardı.[5]

Ayni yıl kız kardeşi olan Ümmü Gülsüm Sultan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'yla evlendi. Musahip Mustafa Paşa'nın on bir yıl süren bu izdivaçtan, Sultanzâde Mehmet Bey, 1684’de yedi yaşlarında vefat eden Hasan Bey ile çocuk yaşta vefat eden diğer kardeşleri dünyaya gelmiştir. Bu dâmad'ın 1685'da vukubulan ve­fatını müteakip dul kalan Hatice Sultanhanım, 1691 yılında Morali Enişte Hasan Paşa'ya verilmiştir. Bu evlilik 23 sene temadi etmiştir ve bu evlilıkten bir kız ile iki erkek dünyaya gelmış. Kavanoz Ahmed Paşa'nın sadrazamlık görevinden uzaklaştırıldığından sonra eşi Hasan Paşa görev'e atandi. Bu sırada yeni bir para reformu yapmaya da önem verdi. Düşük ayarlı akçeler piyasadan toplatıldı ve yeni basılan çil akçeler tedavüle sokuldu. 28 Eylül 1704 tarihinde Hasan Paşa azledildi ve Hatice Sultan ile birlikte emekli olarak İzmit'e sürgüne gönderildiler. Ama çok geçmeden affedilip tekrar İstanbul'a geldiler. Hasan Paşa 1713'de vefat etmiştir Sultanhanım ömrünün son otuz senesini evlenmeden tamamlamıştır.

9 Mayıs 1743'de yeğenı I. Mahmut'ın hükümliğinde vefat etti.

Çocukları

Erkek çocukları

Kız çocuğu

Popüler kültürdeki yeri

Galeri

Ayrıca bakınız

Kaynaklar

  1. ↑ Şeyhî, Şakaik-i Nu’maniye, s.594
  2. ↑ Özdemir Nutku, IV. Mehmet’in Edirne Şenliği (1675), Ankara, 1972, s.53-62
  3. ↑ Şeyhî, Şakaik-i Nu’maniye, s.699; Nutku, aynı eser, s.62-64; Öztuna, 30 Haziran1674’de nikahın kıyıldığını ve 9 Temmuz 1674’de Edirne’de düğünün yapıldığını kaydeder; fakat herhangi bir kaynak vermemiştir
  4. ↑ Baron Joseph Von Hammer Purgstall, Osmanlı Devleti Tarihi, C. XI, İstanbul, l986, s.286; Nutku, aynı eser, s.130-140
  5. ↑ İslam Ansiklopedisi, Cilt: 08,  s. 298

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/10/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.